27043

powietrzu. Za przodka ptaków uważa się praptaka - archeopteryksa. Z końcem kredy, z przyczyn nie wyjaśnionych ( gwałtowna zmiana klimatu ? ), nastąpiło gwałtowne wymarcie gadów. Zasadniczo też zmienił się świat roślinny, przewagę uzyskały rośliny okrytozalążkowe, świat roślinny mezozoiku wyglądał tak jak dzisiejszy tylko nie było traw.

Do skamieniałości przewodnich tego okresu należą amonity i belemnity.

KENOZOIK

W trzeciorzędzie nastąpiła główna faza górotwórczości alpejskiej. Wypiętrzeniu uległy najwyższe dziś pasma górskie : Adaś, Pireneje, Apeniny, Alpy, Dynarskie, Bałkany, Kaukaz, Pamir,

Hindukusz, Himalaje oraz góry Wschodniej Azji i Kordyliery, Andy.

Na obszarach nowopowstałych pasm górskich utworzyły się różnorodne surowce metaliczne. Do najważniejszych z nich należą : rudy miedzi, niklu, manganu. W klimacie ciepłym wilgotnym tworzyły się węgiel brunatny, sól kamienna, ropa naftowa, gaz ziemny, siarka.

Od początku trzeciorzędu nastąpił gwałtowny rozwój ssaków. Z początkiem okresu wyodrębniły się naczelne. Ok. 3 min lat temu wyewoluował się pierwszy praprzodek człowieka - australopitek. Z końcem trzeciorzędu nastąpiło gwałtowne oziębienie klimatu. Okres plejstoceński to okres kilku zlodowaceń zwanych glacjałami, były one poprzedzielane okresami ociepleń podobnych do współczesnego klimatu - zwanych interglacjałami. Ośrodkiem zlodowaceń w Europie była Skandynawia, w najdalszym swym zasięgu lądolód przykrył całą powierzchnię Polski. Wielki rozwój ssaków został zahamowany zmianami klimatycznymi. Wyginęły mamuty, niedźwiedzie jaskiniowe, wielkie liipopotamy, a do zwierząt ginących należą żubry, bizony i żyrafy. Następuje dalsza ewolucja człowieka - homo erectus, człowiek neandertalski i ok. 35 tyś lat temu pojawił się homo sapiens sapiens który panuje do dziś.

Z końcem trzeciorzędu rozpoczęło się trwające do dzisiaj zlodowacenia Antarktydy.