27466

Norma abstrakcyjna - norma wyznaczająca jakieś zachowanie określonego rodzaju, zachowanie w zasadzie powtarzalne (np. wynagrodzenie wyrządzonej szkody)

Normodawca - osoba (albo odpowiednio zorganizowana grupa osób), która ustanawia normę

Norma autonomiczna - norma, którą normodawca stanowi sam dla siebie

Norma heteronomiczna - norma, którą normodawca stanowi dla innych podmiotów

Norma znajduje zastosowanie jeżeli powstanie zespół okoliczności wskazanych w normie, w których adresat normy ma postąpić w sposób w tej normie wyznaczony

Zakres zastosowania normy - klasa takich możliwych przyszłych sytuacji, w których norma znajduje zastosowanie

Zakres normowania normy - klasa przyszłych zachowań adresata normy, które norma ta wyznacza mu do spełnienia

Realizowanie normy - gdy powstaje sytuacja w normie opisana i adresat normy zachowuje się w sposób przez tę normę wyznaczony

Przekraczanie/ Naruszanie normy - gdy powstaje sytuacja w normie opisana i adresat normy zachowuje się w sposób z nią niezgodny

Słowna postać normy - wypowiedź rozkazująca (np. Zatrzymaj się!); wypowiedź hipotetyczna (Jeżeli podmiot A mający cechy C znajdzie się w okolicznościach W, to powinien czynić Z); wypowiedź kategoryczna (Każdy, kto jest A i ma cechy C, w okolicznościach W powinien czynić Z)

3. Obowiązywanie normy

Uzasadnienie tetyczne - norma jest normą tetyczną, jeżeli taką normę ustanowił albo uznał i tego ustanowienia albo uznania nie odwołał ktoś, komu należy dawać posłuch ze względu na jego szczególna pozycję społeczną (normodawca cieszy się AUTORYTETEM / dysponuje MOCĄ /jest UPOWAŻNIONY do stanowienia norm dla innych)

Uzasadnienie aksjologiczne - norma jest normą aksjologiczną, jeżeli argumentem przemawiającym za jej realizowaniem jest to, że czyny nakazane w przez tę normę do spełnienia są dobre, godne aprobaty, a czyny zakazane są złe, godne dezaprobaty

Obowiązywanie normy w sensie behawioralnym - adresaci normy zachowują się zgodnie z tą normą lub gdy jest dostatecznie prawdopodobne, że za niezrealizowanie tej normy adresatów spotka jakaś dolegliwość (sankcja)

Norma N obowiązuje, gdy:

-    ma uzasadnienie tetyczne w akcie stanowienia normodawcy

-    ma uzasadnienie aksjologiczne w jakichś ocenach

-    jest skuteczna