27588

Kryteria rozróżniania ustrojów liberalnych i etatystycznych.

Liberalizm gospodarczy to pogląd, w myśl którego tym lepiej dla społeczeństwa, im mniej czynności gospodarczych zastrzeżonych jest dla instytucji lub przedsiębiorstw państwowych, a więcej dostępnych każdemu obywatelowi

Gospodarka liberalna to taki typ gospodarki, w którym postulat liberalizmu wprowadzony jest w życie, czyli ilość czynności gospodarczych zastrzeżonych dla państwa jest wysoce ograniczona.

Ustrój etatystyczny - ustrój jest tym bardziej etatystyczny, a gospodarka tym bardzie zetatyzowala im więcej czynności gospodarczych jest w niej zastrzeżonych wyłącznie dla instytucji lub przedsiębiorstw państwowych oraz im więcej jest czynności nakazanych.

Relacje między gospodarką liberalną etatystyczną oraz centralnie zarządzaną.

Ustrój liberalny powstaje w szczególnym przypadku do etatystycznego w stosunku odwrotnym im bardziej jest on liberalnym tym mniej etatystyczny i vice versa im ustr ój bardziej jest etatystyczny, tym mniej liberalny, ponieważ tym więcej można w nim wyróżnić czynności zakazanych, bądź pozostających wyłącznie w gestii państwa, lub organów państwowych.

Im ustrój jest bardziej etatystyczny tym więcej czynności objętych jest nakazem, a im bardziej liberalny to tym nakazów tych jest mniej

Powstanie gospodarki centralnie zarządzanej - ustrój o tym charakterze pojawia się bowiem dopiero wtedy, gdy państwowe jednostki gospodarcze zaczyna obowiązywać pewien szczególny rodzaj nakazu i pewien szczególny rodzaj zakazu. Nakaz ten brzmi: należy wykonywać dyrektywy gospodarcze.

Dyrektywa gospodarcza - każda państwowa jednostka prowadzi w zetatyzowanym ustroju działalność gospodarczą, dla wykonania której została powołana. Dyrektywa zaś nakłada na nią obowiązek jej prowadzenia w dziedzinach i rozmiarach określonych przez władze i sposobem przez te władze wymaganym. Typowy dla gospodarki centralnie zarządzanej szczególny rodzaj zakazu brzmi: przedsiębiorstwom państwowym nie wolno zaopatrywać się w podstawowe czynniki produkcji poza rozdzielnikiem.

Rozdzielnik - to wydane przez władze zezwolenie na nabycie określonej ilości czynników produkcji.

Powrót do gospodarki rynkowej - następuje z momentem likwidacji nakazu wykonywania dyrektyw gospodarczych i zakazu zaopatrywania się w czynniki produkcji poza rozdzielnikiem.