Na grzbietowej stronie wyróżniamy brodawki: f? liściaste ?? nitkowate Ti okolone t? grzybkowate.
PLAŻY
- wszystkie wodne - brak języka
- beznogie - nieruchome, grzybkowate wyniesienie
- ogoniaste - typu daszki: mało ruchliwe, grzybkowate,
reszta: ruchomy, dosyć długi
- bezogoniaste - przednia część zrośnięta, a tylna wolna i wyrzucana, pokryta śluzem, narząd chwytny.
GADY
- krokodyle, liatterie, niektóre jaszczurki: ruchomy, krótki, mięsisty,
- pozostałe: długi, pokryty śluzem,
- luskonośne: dosyć długie, co jakiś czas chowane —* narząd zmysłu (pobieranie cząstek zapachowych do narządu Jacobsona - parzyste wgłębienia na podniebieniu z komórkami czuciowymi —> specjalnym nerwem lemieszowo-nosowym przekazuje z komórek czuciowych do mózgu).
Lazurnik - gad, który wyrzuca język by odstraszyć wroga.
PTAKI
- niepozorny, cienki, pokryty zrogowacialym naskórkiem, krótki
(wyjątki: kolibry, dzięcioły-język 3x większy niż obwód głowy, pokryty lepkim śluzem —> zdobycie pokarmu).
SSAKI
- odżywiające się twardym pokannem. mrówkami i tennitami - mają dobrze rozwinięty język.
» podniebienie (oddziela jamę gębową od nosowej)
PŁAZY, GADY, PTAKI
- elementy kostne, ułożone ażurowo, pokryte błoną śluzową —* podniebienie przednie
GADY (krokodyle), SSAKI
- oprócz podniebienie przedniego występuje podniebienie wtórne (pizesunięcie nozdrzy wewnętrznych w kierunku gardzieli)
- podniebienie tw arde oraz miękkie (z mięśni, pokryte śluzem)
» gruczoły
RYBY
- jednokomórkowe gruczoły śluzów e w błonie PŁAZY
- gruczoły ślinow e (-* lepkość) na podmebieitiu i języku
GADY
- gruczoły ślinowe, w bezpośrednim sąsiedztwie zębów,
- gruczoły wargowe. na zewnętrznej stronie dziąseł Mogą wpływać drażniąco na inny organizm.
PTAKI
- duże gruczoły ślinow e (ziarnojady. dzięcioły oraz budujące gniazda)
SSAKI
- gruczoły ślinowe (zwłaszcza u ssaków roślinożernych i odżywiających się mrówkami itp ),