• tworzony przez pojedyncze Mka 909^* uą w jednostki - k*pwjm«iy
• budowa belek <h lAozene > Ictbe kapsomerów *»e charakterystyczna dla każdego wiruaa (zakodowana w matanala fanatycznym)
• mota przyberat różna formy nadając ksztaft wtnonowt
• ne.cząscwj vą to formy wielość lenne (bryłowe) Iub palec zfcewate
• cząsto kute* jest kombinacją form podstawowych
• nagcwke waza forma (Iwy łom o spiralna ma>a mrsony wraóa etekiąących bakterie (bakteriofagówX która przypomnę* kovn<7na lądowmki czy latałby
• zawsze jednorodny
• a bo kwas DMA aJbo AHA
• związb mogą neet rorrm poataoa (dwuuoowe lub .ednorucowe)
• czaaam w jednym wmronw może byt kXka cząsteczek da nago kwasu
• okrywa kapsyd nwktórych wruaów (grypy Hf/) g Otoczka
• «»oaon* z ełamantow błony komOrkow* gospodarza z dodatk»am glikoprotem wiruaa
• gllkoprotelay - barka lawarr^cs wbudowana czas taczki cukrowa
WIRUSY .__—--I --- | ||
Bakteriofagi |
▼ Wirusy roślinna |
Wirusy zwlarząca |
Fagi I |
I |
(lu dzida) |
ksztaAy zlozona (bUawkowata). |
1 9 kształt pałac z tow ety |
9 z rózn<owana pod wzglądem |
pataczkowata lub wwłoócienne • materiałem ganatycznym prawda zawsze jaat wielkoóci 1 kształtu
9 Kh materiałem genetycznym A NA • zazwyczaj wiekrfcwnne
cząKwj jest DNA nłl RNA 9 Alt potrafią sama przedostać uą przez Kac* * mogą "”•< zarowno ONA jak •
• potrafią tama uszkadzać ścianą komórkową
komórkową tek ter. • zeirdekowac mogą komórką jedyne wtedy gd' b*we* bardzo
• do wnątrze komórki wruka jej Soena komórkowa jaat mecherscirse wyspać*'aowene (nawat do
jedyrne meteneł fanatyczny a uizkodzona (np przaz tenągce owady) konkratrago organu)
pusty kapsyd zoite.a na zewnątrz • objswem ataku mógą byt przeberwwrse na • "*«*ga przenosi tg
• sg to rwiczgfciai wirusy liictech (bełewe lub ZÓAawa plamy) i imug. baapoKedruo ł orgenimu na
wyspaćjaUzowana (swoista) - dany (mozeikowecott fcócO. czasami powstają plambo^gar'^ drogg powiatrzng lió> 1 rodzą; faga etakiąe tytko jodan martwej tkaNo (nałcroza) lub usycha* cała pgdP^oca tzw waktorow getirwk baktem (np fag T4 • mogg powodować nieprawidłowy wzrost I * waktoram. bywa* np owady
etakiąe tydco bekteną f coA zwijam sg Ido (kądzierzawiene) a tak za krwop-jne (petey. komary*
nadmwmy. rsenetiralny rozrost tkanek (naroilPMtczaki (kleszcze) a nawat rakowa) muchy
• np wina mazaki tytc-iu (pomdorów fasoli * do komórki z» wrząc ej wrsony •td X wrus kgdzarzawki pomdorów »"*•* w całości
* wirusy wnikają do rywych komórek 1 w ruch srg ramrazajg • każda komórka ma organek Ig 1 enzymy przeprowadzająca złoi ona reakcja bioc ham<zr*a • potrafi na własny użytek syntezować 1 rozkładać związki organczne. uwalrsat bgdź magazynować ąnargg. a wszystko to pod kontrolą twojego DNA
ATAK WIRUSA
• wirus podrzuca do ONA komórki własny kwas nukleinowy z informacją genetyczną, która zaburza metabolizm komórki
M NOWI tltMtNTY SKŁADOWI WIR IOW ÓW
• komórka zamiast wytwarzać na własne potrzeby zaczyna wytwarzać elementy składowe nowych wrionów
Adsorpcja
• wirus zostaw
.przechwycony* po ar swoista bw»ka błonowa U bakteriofagów •fag przyczep* sgdo powierzchni bak Sani
• każdy wsruon T4 ma u nasady ogonka specjalna barko kuczlrwe. która prz*b<,4 soang robiąc w rsaj mały kanał*
Wn łkani* Penetracja
• przenikane całego wirusa do wrgtrza komórki
• u baktenofagów
• przaz kanał* do cytoplasmy wstrzykiwany jest wirusowy DNA
• piety kapsyd pozostaw na zewnątrz komórki
Cykl Ntyczay
• cykl rozwojowy wruaa kończąc y ag Am wróg gospodarza charakterystyczno da w kr utow z)*dlłwy< h (włrwłeeteycb). np wirus grypy
* wrua łagodny rsa powodu* inuarti komórek gospodarza
9 jago materiał genetyczny Uogo integracji (włgczarsu) w obrąb komórkowego DNA
ł
AapMcacja
• kwas nukleinowy wirusa Z OS ta* uwoksony z bełkowago kapsyd a przez enzymy komórb gospodarza 9 wirus wcKodo w okrws utajane lakMpsy). w którym ne możne stwerdoć mAroskopowo jago obacnoio w zainfekowanej komórce 9 kwas nsAlanowy podporzgdkowua sobe matabołizm komórki 9 wykorzystując ryboaomy. enzymy 1 energ* chem<zną procesów komórkowych wirus powwła elementy składowa własnych cząstek
Cy*f
* ONA wirusowy jest włączony do komórkowego metanału genetycznego
9 wirus pozoetejgc jakby w uśpieniu (tzw prowkws) mola byt przekazywany do komórek potomnych w trekce mitozy 9 prowirus jest potencjalne Iłzogenny czyk w każdej chwil, mola powróot do normalnego cyłdu nemnetarse. kończącego *ą imerog komórta
9 to swoista pobudzarsa (uektywrueme wiruaa) powodgg mm oslebente orgarszmu choroby, prpmwrsowen* X ft temperatura
• uaktywniane prowiriaów mola doprowadzić do z men w firfccjonowemu samej komodo
9 mola dojK do transformac|i nowotworowej - za»r/akowana komórka ne 0*ne ale przekształca s*g naterajgc cech komórki nowotworowej
Useeilieałe
• komórka gospodarza Uega znwezsnu (llzła) 9 uwołnena z nej dojrzała wruay zakażają następna komórki
Składania
9 ma mejsce. gdy w komórce gospodarza nagromadzi dostateczna 4oit zrac/ikowanego maianału genetycznego wirusa (DNA albo ASA) oraz pod/ednostek belkowych kapsyd u. z których mogą byt składana wlrteny