28373

komórki tego nabłonka zajmują jego całą wysokość, inne na ogół kształtu klinowatego spoczywają na błonie podstawnej, ale niedochodzą do powierzchni zewnętrznej nabłonka Ze względu na ilość warstw komórek nabłonki dzieli się na:

•    jednowarstwowe;

•    wielowarstwowe.

Należy zaznaczyć, że określając dany nabłonek najpierw podajemy ilość warstw komórek, następnie kształt komórek warstwy wierzchniej, a w końcu inne cechy charakterystyczne dla danego nabłonka. Na przykład pełna nazwa nabłonka wyścielającego drogi oddechowe brzmi: nabłonek jednowarstwowy walcowaty wielorzędowy migawkowy z komórkami kubkowymi. Poza głównymi cechami tego nabłonka mówi nam to, że komórki walcowate pokryte są rzęskami i występują w nim komórki kubkowe (produkujące śluz).

Charakterystykę poszczególnych nabłonków i główne miejsca ich występowania

przedstawiono w tabeli 1.

Nazwa nabłonka	Charakterystyka nabłonka	Główne miejsca występowania
1. Nabłonek jednowarstwowy płaski	Pojedyncza warstwa cienkich komórek leżących na błonie podstawnej. Jądra spłaszczone uwypuklające w charakterystyczny sposób błonę plazmatyczną, cytoplazma słabo widoczna. Ułatwia wymianę pomiędzy różnymi środowiskami	Wy ściółka naczyń krwionośnych, limfatycznych i jam serca (endotelium), pokrycie błon surowiczych tj. opłucnej, otrzewnej, osierdzia (mezotelium), wyściółka pęcherzyków płucnych, torebka ciałka nerkowego, tylna powierzchnia rogówki, jamy stawowe, pochewki ścięgien, torebki maziowe
2. Nabłonek jednowarstwowy sześcienny	Pojedyncza warstwa komórek kształtu zbliżonego do sześcianów (najczęściej ośmiościany o nieregularnej budowie). Biegunowy rozkład organelli - okrągłe jądro w części podstawnej, pod nim mitochondria, nad sieć śródplazmatyczna, aparat Golgiego i pęcherzyki wydzielnicze. Często pełni funkcje wydzielnicze lub bierze udział w transporcie jonów	Pęcherzyki tarczycy, kanaliki nefronu, części wydzielnicze gruczołów, przewody wyprowadzające niektórych gruczołów, tkanka naczyniówkowa ośrodkowego układu nerwowego, powierzchnia jajnika, ucho środkowe, przednia powierzchnia soczewki
3. Nabłonek jednowarstwowy walcowaty	Pojedyncza warstwa komórek o znacznie większej wysokości niż długości podstawy. Na przekroju stycznym do powierzchni nabłonka komórki mają kształt sześciokątów. Jądra w części podstawnej tworzą jeden rząd, poniżej jądra	Przewód pokarmowy od żołądka j do odbytnicy, jajowód, macica (jama i szyjka), pęcherzyk żółciowy, odcinki wydzielnicze oraz duże przewody wyprowadzające gruczołów -J