dr E. Orłowska- Wykład fakultatywny- B
Wymiarem przestrzennym kulany, odzwierciedlającym są zarówno w samej formie i rozmieszczeniu wytworów materialnych i niematerialnych, jak też w zróżnicowanych relacjach człowieka, z jego najbliższym otoczeniem (środowiskiem), regionem i światem.
Interesuje materiabia i niematerialna część przestrzeni, regionu lub krajobrazu, rozpatrywana z punktu widzenia człowieka, jak twórcy i użytkownika
Geografia kultury bada osadnictwo i poszczególne formy zagospodarowania przez pryzmat społeczno-kulturowy. Tzn. stara się odpowiedzieć na pytania jaki wpływ na powstanie, funkcje i przeobrażenia osadnictwa ma kulnira (wzory zachowań, normy społeczne, wartości), społeczne uwarunkowania (np. kapitał społeczny i relacje społeczne).
Kultura widziana oczami geografa potrafi zrozumieć jak ludzie postrzegają, wartościują i użytkują przestrzeli zależnie od ich potrzeb i czym te potrzeby są uwaninkowane. Specyfika zagospodarowania w fizjonomii działalności ludzi w miastach ł regionach na świecie jest przede wszystkim pochodną kulniry. a geografowie potrafią to opisać i wyjaśnić.
Rodowód pojęcia kultura.
W znaczeniu przenośnym pierwszy użył go., aktywność duchowa, aktywność umysłu.
W X VIII w. pojęcie przeniosło się do Wiodl, Francji Anglii, życie umysłowe człowieka jego wytwory w Niemczech: jako kształcenie, rozwój ducha, wspóbiota.
Gette i Humbold- swoistość i autentyczność przeżywania kultury w narodach i jednostkach, teorie kultury narodowej, mentalności
CYWILIZACJA- oznacza to wszystko co ludzkość stworzyła i dodała do natury, dla ułatwienia i polepszenia życia a kultura- te przeżycia i czynności poszczególnych ludzi, którzy wytworzyli cywilizacje i z cywilizacji korzystają i tym właśnie różnią się od łudzi pierwotnych. Zatem cywilizacja stanowi nadbudowaną nad prymitywną egzystencję Inaczej cywilizacja oznacza zespół rzeczy, które ludzie wytworzyli, czynności, ustrój kraju i system zarządzania nim. prawro. moralność, wyznaczoną religię. zdobywaną i utrwaloną wiedzę, formułowany przez artystów i krytyków . smak artystyczny i przede wszystkim ideologię. Największy udział posiadają wynalazcy i działacze społeczni
KULTURA- stanowi bogactwo duchowe człowieka, wyższą formę ludzkiego bytowania stan subiektywny, psychiczny, wewnętrzny, indywidualny, dla każdego różny, u łudzi żyjących blisko siebie. Kultura to również właściwość osoby wykształconej, zmysł krytyczny i sąd. Ludzie jednego czasu i kraju żyją w tej samej cywilizacji, ale każdy ma swoją kulnirę wyższą lid) niższą
Cywilizacja jest wytworem ludzi, posiadających kulnirę Jest podstawą na której wytwarza się dalsza ich kultura (tzw. kultura wyższa). Kultura może być także na pustyni, kiedy była utożsamiała w miastach.
Wg Tatarkiewicza między kulnirą a cywilizacją dokonuje się wymiana. Jednostki o wyższej kulturze przyczyniają się do postępu cywilizacji, a postępująca cywilizacją przyczyna się do podniesienia innych jednostek.
PRZYRODA - odpowiednik łac. Natura, oznaczającego narodziny i powstanie.
- świat w ogólności, zwłaszcza w sensie fizycznym,
- złożony, całościowy zestaw warunków, od których zależy samo istnienie wszystkich jej składników, w tym także istnienie człowieka i jego ludzkiej natury
Przyroda rozpatrywana w sposób racjcnabiy jest jednością w różnorodności zjawisk, harmonijnym połączeniem wszystkich stworzonych rzeczy.
PRZESTRZEŃ GEOGRAFICZNA- synteza innych przestrzeni, stanowiąca odrębną jakość (charakteryzująca całościowo styl wypełnienia miejsc i regionów wraz z ich postrzeganiem i wartościowaniem Łączy w sobie cechy mierzalne, niemierzabie i wyobrażalne).
Podaj zwięzłą def Środowiska!!!
ŚRODOWISKO GEOGRAFICZNE- według Pietkiewicza i Zmudy, powierzchniowa powłoka ziemska w skład której wchodzą wzajemnie przenikające się warstwy (litosfery, hydrosfery, atmosfery wraz z rozwijającą się na ich styku pedosferą i biosferą Środowisko geograficzne stanowi podłoże i działakiość człowieka na Ziemi, jest złożonym wytworem oddziaływania sił przyrody, ale i społeczeństwa ludzkiego w miarę rozwoju historycznego (patrz antropopresja). Pod wpływem tego oddziaływania środowisko geograficznie ustawicznie się przeobraża, a jego zewnętrzne cechy, stanowiące krajobraz odbijają zachodzące przemiany fizyczne, biologiczne, osadnicze, produkcyjne i społeczne. Tak ukształtowane środowisko geograficzne róziucmą się tegionabue (środowisko leśne, górskie, rolnicze, miejskie, polarne, tropikalne, itd a wraz z nimi jęgo widzialny wdyfauK- kfdiobraz. co użąśądiuą iołc-LeiŁO-óadimeiŁo.^dlśO-CO.dsidwii-ręŁióiiąludui ggpgidticzirej.
1