32019

1    szczególna treść - polega na zakresie (szerokości) regulowanych przez nią materii i na sposobie (głębokości, szczegółowości) ich regulowania.

•    Materia konstytucyjna to całokształt kwestii ustrojowych (triada), tzn.:

•    ogólne zasady ustroju państwowego;

•    ustrój naczelnych organów państwa, zakres ich kompetencji i relacji wzajemnych,

•    relacje miedzy stanami/kanonami/państwami w przypadku państw złożonych, a w przypadku państw unitarnych ustrój samorządu lokalnego;

•    podstawowe prawa, wolności i obowiązków jednostki.

•    Głębokość regulacji jest różna w rożnych państwach, ale panuje zasada, że konstytucja powinna normować zagadnienia o charakterze podstawowym, ale ich określenie ma charakter polityczny, dlatego obok konstytucji lakonicznych (USA, Francja z 1958) są konstytucje obszerne (większość konstytucji w państwach postkomunistycznych, np. polska konstytucja -♦ spowodowane jest to doświadczeniami autorytaryzmu oraz słabością i/lub niewiarą we władzę sądowniczą i jej zdolność twórczego interpretowania konstytucji i wypełniania luk)

2    szczególna forma-polega na jej;

•    szczególnej nazwie - tylko ten akt określany jest mianem Konstytucji

•    trybie powstania - często tryb ten określony jest w odrębnej regulacji konstytucyjnej. Najczęściej powstaje w parlamencie (czasem połączone izby, czasem specjalnie wybrany do tego organ o dużej reprezentatywności), niekiedy poddana pod referendum (typowe dla krajów postkomunistycznych), ale zdarza się, że jest stworzona przez inny organ (np. Rosja 1997 - nadana przez prezydenta i zatwierdzona w referendum; we Francji parlament przekazał rządowi napisanie konstytucji i potwierdzenie jej w referendum w 1958). Historycznie pierwszy sposób to konstytucja oktrojowana (nadana jednostronnym aktem władcy).

•    projekt - często przygotowywany przez specjalne dało polityczne, pozostające poza systemem komisji parlamentarnych, np. komisja konstytucyjna w Polsce.

•    uchwalenie - z reguły potrzebna szczególna większość i szczególne kworum.

•    trybie zmiany - jako podstawowy element sztywności konstytucji. Z reguły uchwalana jako ustawa konstytucyjna o zmianie konstytucji. Z reguły odrębny tryb przejawia się w:

•    szczególna większość i kworum, czasem konieczność obecności innych podmiotów

•    np. RFN (2/3 w obu izbach), Francja 3/5 w Kongresie, Wochy (2/3 w obu izbach, inaczej referendum konstytucyjne), Bułgaria (%), Czechy (3/5 w obu izbach);

•    dodatkowe utrudnienia - np. konieczność potwierdzenia przez następny parlament, współdziałanie organów centralnych i lokalnych w państwach złożonych, potwierdzenie w referendum.

•    ustanowieniu kilku (konkurencyjnych lub wykluczających się) procedur zmiany konstytucji - np. dla rewizji konstytucji inna forma niż dla zmian cząstkowych,

•    ustanowieniu zakazu zmiany konstytucji w pewnych sytuacjach bądź okresach -np. podczas stanu wojennego, zagrożenia państwa..

•    szczególnej systematyce ogólnej - podział na rozdziały -» daje wyraz aksjologii ustrojodawcy; systematyka szczegółowa jest taka sama jak w innych ustawach. 11111

3    szczególna moc prawna — przyznanie konstytucji najwyższego miejsca w systemie prawa stanowionego (zbudowanego na zasadzie hierarchiczności.