1. CEL ĆWICZENIA
Poznanie sposobów ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym ludzi podczas eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych o napięciu do 1 kV oraz przedstawienie sposobów pomiaru skuteczności ochrony przeciwporażeniowej.
2. ZASADY BEZPIECZNEGO UŻYTKOWANIA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH 2.1 Zagrożenia przv użytkowaniu urządzeń elektrycznych.
Urządzenia elektryczne mogą powodować zagrożenie dla zdrowia i życia ich użytkowników i osób postronnych w sposób bezpośredni (np. porażenie prądem elektrycznym) i pośredni (oparzenia, uszkodzenia oczu. uszkodzenia na skutek upadku po porażeniu, pożar, wybuch). Porażeniem prądem elektrycznym nazywa się zmiany fizyczne, chemiczne i biologiczne, jakie wywołuje w organizmie człowieka przepływający prąd elektryczny
Istnieje wiele czynników, które mają wpływ na zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym, do których zaliczyć można:
- znajdowania się ludzi w miejscach, gdzie eksploatuje się urządzenia elektryczne lub tam. gdzie występuje oddziaływanie urządzeń elektrycznych na otoczenie (np. wokół zelektryfikowanej linii kolejowej czy toru tramwaju),
prawdopodobieństwo wystąpienia uszkodzenia urządzenia elektrycznego lub jego niebezpiecznego oddziaływania na otoczenie,
- zwiększenie prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia na skutek niekorzystnego oddziaływania środowiska powodującego zmniejszenie odporności organizmu ludzkiego na porażenie (np. zawilgocenie, brak obuwia, stres, zmęczenie),
- poziom napięcia zasilania urządzeń.
- czas i droga przepływu prądu rażenia przez ciało człowieka.
- zastosowanych środków od porażeń i stopnia wiedzy i świadomości osób użytkujących. Istotne znaczenie dla zdrowia i życia ludzkiego ma działanie prądu na układ krążenia. W wyniku przepływu prądu przez serce może dojść do zatrzymania akcji serca lub też zakłóceń w jego pracy (skurcze mięśnia sercowego lub fibrylacja - migotanie z dużą częstotliwością komór sercowych). W czasie rażenia prądem elektrycznym występują także zaburzenia oddychania. Kolejnym skutkiem jest porażenie układu nerwowego, a także oddziaływanie termiczne.
Decydujący wpływ na skutki porażenia prądem elektrycznym ma impedancja ciała ludzkiego oraz napięcie rażeńiowe, gdyż od tych wielkości zależy wartość prądu rażenia powodującego wystąpienie reakcji patofizjologicznych organizmu.
Impedancja całkowita ciała człowieka zależy od:
- drogi przepływu prądu rażenia.
- powierzchni, kształtu i siły docisku elementów powodujących powstanie napięcia rażenia.
- stanu zawilgocenia, zabrudzenia i ewentualnego uszkodzenia naskórka.
- wartości przyłożonego napięcia rażenia.
- rodzaju, częstotliwości i czasu trwania prądu rażenia.
Najczęstszą przyczyną porażenia jest występowanie niebezpiecznych napięć dotykowych i krokowych.
-2-