32495

POMIARY OSCYLOSKOPOWE

1. Budowa i działanie oscyloskopu elektronowego — oscylografu katodowego

Oscyloskop elektronowy jest jednym z najbardziej uniwersalnych przyrządów pomiarowych. Służy on do obserwacji drgań. Badane przebiegi można obserwować, rejestrować pizez fotografowanie, oraz mierzyć. Mogą to być wszelkie przebiegi, które można przetworzyć na odpowiednie przebiegi napięcia elektrycznego. Oscyloskop elektronow>' używany jest prawie we wszystkich dziedzinach nauki i techniki (medycyna, biologia, meclianika).

Oscyloskop elektronowy daje możliwość poznanra przebiegu wielkości elektrycznych i nieelektrycznych. Na przykład zastosowany jako przetwornik graficzny przy elektrycznych metodach pomiaru wielkości mechanicznych umożliwia obserwacje i rejestracje wielkości szybkozmiennych i gdy górna częstotliw^rość widma badanego przebtegu przekracza 10kHz staje się przetwornikiem jedynym i niezastąpionym.

Na rysunku 1.1 przedstawiona została uproszczona budowa lampy oscyloskopowej. Elektroda przysłonowa działa jak siatka - zmieniając jej napięcie reguluje się jasność plamki, aż do jej wygaszenia. Poprzez zmianę napięcia anod reguluje się ostrość (soczew^fka elektronowa). Układ odchylający poprzez zmianę składowych stałych sygnałów doprowadzonych do płyt odchylania poziomego i pionowego zapewnia możliwość prze sir wu poziomego i pionowego wykresu na ekranie oscyloskopu.

katoda żarowa    układ odchylający    luminofor

Rysunki 1.2 i 1.3 pokazują dzialarue układu odchylania r mechanizm powstawania obrazów na ekranie lampy oscyloskopowej.

Rys. 1.2. Odchylenie wiązki elektronów' polem elektrycznym

W każdej chwili czasowej: x = D_xUx i y = D_yiiy gdzie: D - czułość odchylenia [mm/V).

Jeżeli: u_x, Uy - przebiegi czasowe napięć, to x#) = D_xu_X(|), y_(l) = D_yUy(,) - współrzędne plamki proporcjonalne do napięć jako funkcji czasu. Plamka kreśli na ekranie linię y = f(x) otrzymaną w wyniku

-1 -