32842

(drukowanych liter). Prawie u ¥* osób pomiędzy 65. a 70. r. ż. występuje dalekowzroczność. U połowy osób powyżej 60. r. ż. rozwija się katarakta.

-    Pogorszenie pamięci krótkotrwałej

-    nadmierne owłosienie przewodów nosowych i słuchowych

* ^posiedzenie słuchu - u 1/3 ludzi powyżej 65. r. ż. - początek tego procesu i tempo narastania wykazują różnice indywidualne. Często przyczyną niedosłuchu jest u osób starszych zablokowanie kanału słuchowego przez woskowinę

-    Z wiekiem maleje zdolność rozpoznawania zapachów oraz pogorszenie rozpoznawania 4 podstawowych smaków (słonego, gorzkiego, kwaśnego i słodkiego)

-    spadek masy kośćca - pomiędzy 55. a 75 rokiem życia. W tym okresie dochodzi do ubytków w tkance łącznej, kostnej oraz w masie mięśniowej. Zmniejsza się także całkowita objętość wody w organizmie.

-    Zmniejszenie wysokości ciała (w cm) u kobiet i mężczyzn - jest to związane z osłabieniem pewnych grup mięśni oraz ze zmianami zwyrodnieniowymi w kręgosłupie. Ponad 10 % kobiet powyżej 50.roku życia choruje na osteoporozę, która zmienia strukturę kości, powoduje garbienie się. a tym samym obniżenie wzrostu.

-    Zmiany w układzie mięśniowo-szkieletowym - u osób po 50. roku życia dochodzi do zaniku tkanki kostnej. Proces ten intensywniej przebiega u kobiet niż u mężczyzn. Występuje osteoporoza. Z wiekiem bolą nas stawy, słabną mięśnie, kości łatwiej ulęgają złamaniu.

-    Starzenie się skóry - pierwszym objawem jest suchość spowodowane utratą zdolności do wiązania i zatrzymywania wody w naskórku. - utrata elastyczności skóry, pojawiają się drobne zmarszczki mimiczne wokół kącików oczu i ust. Naskórek staje się cieńszy i szorstki. Na skutek niejednolitego wydzielania melaniny pojawiają się liczne brązowe plamy w miejscach odkrytych. Na skutek pogarszania się krążenia naczynia włosowate staja się bardziej kruche. W warstwie podskórnej następuje utrata tkanki tłuszczowej. Te wszystkie zmiany powodują, że skóra staje się obwisła i pomarszczona. Łysienie.

-    Meno i andro(pauzę) - kobiety trąca zdolność rozmnażani od około 40 lat od osiągnięcia dojrzałości płciowej. Zdrowi mężczyźni mogą zachować te funkcje do później starości. Starzenie u kobiet przebiega gwałtowniej niż u mężczyzn.

-    Zmiany biochemiczne i degeneracyjne zmiany fizjologiczne o charakterze postępowym we wszystkich komórkach, tkankach i narządach

-    organizm staje się podatny na choroby

-    zmiany w układzie sercowo-naczyniowym - dotyczą wewnętrznej błony tętnic większych i mniejszych oraz naczyń włosowatych. Ulęgają one pogrubieniu - dochodzi do ich zwężenia, w następstwie czego zmniejsza się światło tętnic i staja się one sztywniejsze. Gorsze ukrwienie jest przyczyną zmian w obszarach najbardziej oddalonych od serca, zwłaszcza w podudziach i stopach. Dochodzi tam do licznych przebarwień, zaników, owrzodzeń. Ręce i nogi osób starszych na skutek gorszego krążenia ulęgają częściej ziębnięciu. U osób starszych z predyspozycjami genetycznymi i pod wpływem czynników zewnętrznych (palenie tytoniu, niewłaściwa dieta) dochodzi do zmian miażdżycowych - choroby prowadzące do śmierci, np. zawał serca, dusznica bolesna czy udar mózgu. W miarę upływu lat obserwujemy zmiany w żyłach, które ulegają zwiotczeniu i rozszerzaniu, co w następstwie prowadzi do występowania żylaków i hemoroidów.

-    Zmiany w ticładzie odpornościowym - staje się on wolniejszy i mniej „czujny". Dochodzi do spadku zdolności limfocytów B do produkcji przeciwciał. Nasila się produkcja przeciwciał skierowanych przeciwko własnym białkom i chorób spowodowanych autoimmunoagresją. np. reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty, choroby degeneracyjne. Ryzyko wystąpienia tych schorzeń rośnie warz z wiekiem.

-    Zmiany w układzie hormonalnym - wraz z wiekiem obserwujemy stopniowe zmniejszanie poziomu hormonów tarczycy, hormonu wzrostu, testosteronu insuliny, androgenów, aldosteronu. DEA, melatoniny. Układ hormonalny z wiekiem zaczyna słabiej i wolniej reagować na zmiany środowiska. U osób starszych występują zaburzenia snu - zmienia się jego długość i czas trwania poszczególnych faz.

-    Zmiany w układzie pokarmowym - ściany jelita i inne jego warstwy staja się cieńsze. Traci swoją elastyczność mięśniówka jelit w wyniku, czego zmniejsza się perystaltyka jelit, częściej dochodzi do zaparć. Zmianie także ulega skład floty bakteryjnej. Występuje zmniejszone wydzielanie gruczołów ślinowych i żołądkowych, (np. starcza niedokwaśność spowodowana obniżeniem wydzielania kwasu solnego).

-    W miarę starzenia kurczą się nerki. Pomiędzy 30. a 80. r. ż. nerki mogą stracić do 50 % swojej wydolności.

-    Zmiany w układzie nerwowym - w przebiegu starzenia dochodzi do zmniejszenia się masy mózgu

-    dotyczą one zawartości płynu, oraz poszczególnych komórek. Najsilniej kurczą się płaty czołowe (odpowiedzialne za myśli). Następstwem tego mogą być kłopoty z koncentracją i zmniejszenie zdolności skupiania się na kilku rzeczach jednocześnie. Obserwujemy zmiany w hipokampie -narząd odpowiedzialny za powstawanie i przywoływanie wspomnień. Zmniejsz się liczba połączeń pomiędzy komórkami nerwowymi. Dochodzi do starzenia się komórek glejowych. Obniżeniu ulega sprawność receptorów, wydłuża się czas reakcji i zmniejsza szybkość ruchów dowolnych. U osób

2