33141

Konfucjusz - egoizm źródłem złej kondycji człowieka; zachowania ukierunkowane jedynie na osiąganie własnych korzyści - niemoralne; cnota bezinteresowności i humanitamości -bycie dobrym dla innych żen - przejawem doskonałości moralnej ”Nie czyń innym czego dla siebie nie pragniesz" (Stevenson, Haberman,2001)

Platon - fundamentalne pytanie czy troska o innych bezinteresowna czy podejmowana ze względu na korzyści własne: "lepiej być krzywdzonym niźli krzywdzącym” (Dialogi: Giorgiasz); dobre uczynki źródłem zadowolenia nawet gdy połączone z ofiarą czynią z moralności czynnik szczęścia

Arystoteles - dyskurs o przyjaźni - prawdziwa przyjaźń "Niechaj postępowanie zgodne z nakazami przyjaźni oznacza życzenie drugiej osobie tego co sami uznajemy za dobre, życzenie ze względu na tę osobę nie ze względu na nas samych" (Retortyka)

J. Mili - utylitaryści - entuzjaści - uczucie sympatii jedną z naturalnych pobudek ludzkiego postępowania: sprawia, że interes innych harmonizuje z interesem jednostki, a przyjemność innych jest zarazem przyjemnością własną - dążenie jest moralne jeśli służąc interesowi własnemu służy zarazem interesowi ogółu

Stanowiska uwzględniające polimotywacyjny charakter ludzkich zachowań (egoizm i bezinteresowność):

D. Hume „Żadna z cech ludzkiej natury nie jest bardziej godna uwagi, zarówno w samej swej istocie jak i w konsekwencjach jakie rodzi, niż skłonność do odczuwania współczucia w stosunku do innych, do uzyskiwania na drodze porozumiewania się informacji o ich skłonnościach czy uczuciach, jakkolwiek byłyby one odmienne lub sprzeczne z naszymi" (Traktat o naturze ludzkiej). Reakcja współczucia nasila się w konfrontacji ze złym położeniem innych. Jej zakres może być duży, i nie ograniczać się do krewnych, bliskich czy podobnych nam ludzi.

I. Kant - przekraczanie granic egoizmu stanowi o istocie natury ludzkiej; dylemat nie sprowadza się do tego czy coś jest czy nie egoistyczne ale czy jest czy nie moralne - wolność polega na możliwości dokonywania wyboru; moralność domena praktycznego rozumu; obowiązek vs skłonność

Myśl chrześcijańska miłość jako nowe przykazanie (kazanie na Górze), przypowieść o miłosiernym Samarytaninie

A. Comte 1789 - 1857 pozytywista francuski: egoizm i altruizmu dwa odrębne motywy. Altruizm - pragnienie życia dla innych „Miłość jako zasada, porządek jako podstawa, postęp jako cel".

Podsumowanie

Strona 3

s Altruizm nie stanowił autonomicznego przedmiotu dyskursu filozoficznego; s Dominacja poglądu o egoistycznej naturze człowieka: stanowiska skrajnie redukcjonistyczne, umiarkowane - wskazujące, że człowiek podejmuje działania na rzecz