pogańskiego święta — Natale Solis Invicti (narodziny boga Słoika). Taka decyzja władz kościelnych posiadała silne umotywowanie w samej Biblii, gdzie Jezus określany jest jako „Sionce sprawiedliwości (Ml 3, 20)”,,światło na oświecenie pogan (Lk 2, 32)”, sam o Sobie mówi - ,Ja jestem światłością świata (J 8, 12).
Hipoteza obliczeniowa wyjaśnia datę 25 grudnia : Jezus został poczęty 25 marca, narodził się 25 grudnia, i „umarł” w dzień Paschy 25 marca.
Z Bożym Narodzeniem związane są obrządki ludowe: żłobek i szopka, znane od V wieku; jasełka, pozostałość po średniowiecznych dramatach; opłatek wigilijny, znany od XVIII wieku, w Polsce jest pielęgnowany jako znak jedności i życzliwości; choinka z prezentami znana jest od początku XIX wieku i świadczy o Chrystusie przychodzącym z darami łask. Dzisiaj myśl o łasce zastępujemy błyszczącym prezentem. Laska zamieniła się w konsumpcjonizm. Nie jest to przywilej a dar.
Boże Narodzenie, święto u którego podstaw leży jeden z głównych dogmatów wiary chrześcijańskiej - dogmat o Wcieleniu Jezusa Chrystusa, Syna Boga - od wczesnego średniowiecza posiadało wyjątkowo bogatą i złożoną liturgię. Wyjątkowość tego dnia podkreślano celebracją trzech mszy: początkowo (V w.) papież odprawiał missa in die oraz wzorowaną na celebrowanej w tym samym czasie w Betlejem missa in nocte (nazywanej w tradycji polskiej do dziś Pasterką), określanej również jako missa in praesepe, ze względu na obecność imitacji Groty Narodzin. Najpóźniej wprowadzono mszę o świcie - missa in aurora, sprawowaną 25 grudnia. Od VI wieku odprawiano trzy msze, będące symbolem potrójnych narodzin Chrystusa: z Ojca, z Maryi oraz narodzin nadziei w ludzkich duszach. Sobór Watykański II podtrzymał tę tradycję liturgiczną.
Oktawa
Początkowo okres Bożego Narodzenia trwał jeden dzień. Od VI wieku przedłużono świętowanie do 8 dni. 26 grudnia jest wspomnieniem świętego Szczepana: pierwszego diakona i męczennika. 27 grudnia jest wspomnieniem ewangelisty i Apostoła Jana. W tym dniu święci się wino i podaje się je wiernym. Czwarty dzień, 28 grudnia to wspomnienie Młodziaków, którzy oddaje swoje życia w Betlejem. Następne dni 29,30 i 31 grudnia, w tym czasie przypadają dwa wspomnienia dowolne. 31 grudnia to dzień św. Sylwestra I (t 335) papieża, który przez dwadzieścia lat sprawował urząd Piotra. Jest jednym z pierwszych wyznawców. Oktawę Bożego Narodzenia zamyka dzień 1 stycznia, jest to uroczystość Bożej Rodzicielki Maryi. Wspomina się w liturgii godność Maryi Bogarodzicy. Jest to Spojrzenie na Boże Narodzenie oczyma Maryi. W tym dniu wspomina si równie obrzezanie Dzieciątka i nadanie Mu Imienia Jezus (Ka . Lit. 35).