33601

33601



Cykl miesiączkowy

Czynność narządów rodnych kobiety dojrzalej płciowo podlega ciągłej regulacji neurohormonalnej. Jajnik (żeński gruczoł płciowy) przejawia w tym okresie czynność wewnątrzwydzielniczą (hormonalną) i rozrodczą, które są ze sobą ściśle powiązane. Czynność we\Miątrzwydzielniczą jajnika jest jednym z ogniw obejmujących "wyższe piętra" układu wydzielania wewnętrznego - przysadkę mózgową i podwzgórze. Dlatego często używa się określenia: oś podwzgórze-przysadka-jajnik. Cykl płciowy kobiety jest szczególnego rodzaju biorytmem sterowanym osią podwzgórze-przysadka-jajnik. Hormony gonadotropowe produkowane przez przysadkę mózgową (hormon folikulotropowy - FSH i luteinizujący - LH), działając na jajnik, sterują szeregiem przemian zachodzących cyklicznie i określanych cyklem płciowym. Obserwując zmiany w jajniku doprowadzające w sposób cykliczny do wzrostu pęcherzyka Graafa, jego pękania i uwalniania komórki jajowej, czyli owulacji (jaj oczkowania), łatwiej zrozumieć procesy będące konsekwencją tych zmian a nazywane cyklem miesiączkowym (Ryc.4-3).

PĘCHERZYK JAJNIKOWY    CIAŁKO 2ÓŁTE

dojr »Y/ający

dojrzały

piknięty wytwarzam*

zanik

§

A

DZIEŃ

1    5

EAZA

ZŁUSZCZAAUA

FAZA ODNOWY I WZRASTANIA

FAZA WYDZIELANIA

28

FAZA

ZŁUS/nZANIA


|

m

i

cq

Ryc.4-3 Zmiany zachodzące w błonie śluzowej macicy (dolna część ryciny) oraz w jajniku (górna część ryciny) w związku z cyklem miesiączkowym. Kolor czarny - miesiączka

Cykl miesiączkowy trwa najczęściej 28 dni (nie powinien trwać dłużej 35 dni i krócej niż 25 dni). W każdym cyklu miesiączkowym występują w całym organizmie kobiety, a szczególnie w błonie śluzowej macicy, charakterystyczne zmiany, które można podzielić na cztery fazy:

1.    faza wzrostu (proliferacji).

2.    faza owulacji (jaj oczkowania),

3.    faza wydzielniczą,

4.    faza krwawienia miesiączkowego.

Faza wzrostu obejmuje odbudowę błony śluzowej jamy macicy (endometrium) po miesiączce oraz jej rozrost pod wpływem wydzielanych przez jajniki estrogenów, których stężenie we krwi stale wzrasta. Trwa ona około 10-14 dni. Faza owulacji to pęknięcie pęcherzyka Graafa i uwolnienie z niego dojrzałej komórki jajowej. Czynnikiem, który pobudza jaj oczkowanie jest hormon luteinizujący - LH; stężenie tego hormonu we krwi kobiety znacznie wzrasta na kilkanaście godzin przed owulacją. Przy regularnych, 28-dniowych cyklach owulacja odbywa się w połowie cyklu, czyli około 14. dnia cyklu. Jest to najlepszy okres do poczęcia dziecka. W fazie wydzielniczej, pod wpływem rosnącego poziomu progesteronu wydzielanego przez przekształcony pęcherzyk Graafa - tzw. ciałko żółte (a po zajściu w ciążę przez łożysko), dochodzi do dalszych zmian w błonie śluzową macicy. Zmiany te polegają na rozwoju gruczołów błony śluzowej, ich charakterystycznym skręceniu i wzbogaceniu ich wydzieliny w różne substancje odżywcze. Ma to na celu przygotowanie błony śluzowej macicy na przyjęcie zapłodnionego jaja, czyli zagnieżdżenia. Jeżeli nie dochodzi do zapłodnienia, to pojawia się faza krwawienia miesiączkowego (trwającego prawidłowo 3-5 dni), czyli złuszczenia i wydalenia błony śluzowej jamy macicy. Warto wspomnieć, że zluszczaniu nie ulega błona śluzowa szyjki macicy, reagująca w czasie całego cyklu miesiączkowego na bodźce hormonalne znacznie słabiej niż błona śluzowa jamy macicy.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
fizjo0001 Cykl płciowy u zwierząt gospodarskich Dojrzałość płciowa: zwierząt gospodarskich oznacza c
fizjo0002 Cykl płciowy u zwierząt gospodarskich Wiek uzyskania dojrzałości płciowej jest na ogół
Zapalenia narządów rodnych (1) 12. Zakażenia żeńskich narządów płciowych12.1. Zapalenia KnnimilJ Dęb
62535 P1520732 7.4.3. Cykl ruj owy U samic zwierząt gospodarskich po osiągnięciu dojrzałości płciowe
94293901 FJZYOLOGIA NARZĄDÓW PŁCIOWYCH KOBIECYCH 623I. Zasadnicze, przygotowawcze czynności narząd
fizjo0004 Jajnik u dojrzałych płciowo samic zwierząt poliestralnych ulega periodycznie zmianom anato
łowne14 •    Po 2-3 mieś same żerują •    Dojrzałość płciowa po 2
skan150 ka mechanicznego, to - oprócz następstw wynikających z doraźnego upośleii dzenia czynności n
Farmakologia wykład015 acetylocholiny, która działając na odpowiednie receptory zmienia czynność na
* Rozmiary od kliku mm do 25 m •    Formy dojrzale płciowo-pasożyty przewodu

więcej podobnych podstron