35057

Prawoznawstwo

Prawo wewnętrzne a prawo międzynarodowe publiczne

Rozróżnienie prawa na wewnętrzne (krajowe) i międzynarodowe publiczne dokonuje się z uwagi na kryterium podmiotu kreującego prawo. Prawo krajowe tworzone jest jednostronnie przez odpowiediue organy mające kompetencję prawotwórczą i przybiera najczęściej formę aktów prawnych: ustawy, rozporządzenia itd. Natomiast prawo międzynarodowe tworzone jest nie tylko przez państwa, ale również poprzez różnego rodzaju organizacje międzynarodowe (ONZ, OB WE). Ujmowane jest w formę umów międzynarodowych, stąd często bywa również określane jako prawo traktatowe, których zawarcie wymaga konsensusu układających się stron.

Inny jest również zakres podmiotowy prawa międzynarodowego i wewnętrznego: prawo międzynarodowe reguluje stosunki pomiędzy państwami i organizacjami międzynarodowymi, a prawo krajowe relacje pomiędzy osobami fizycznymi, osobami prawnymi i innymi jednostkami wyposażonymi w przymiot zdolności prawnej.

Kolejna różnica pomiędzy omawianymi pojęciami polega na innej roli sankcji grożących za złamanie norm prawa. Pierwotnie w prawie międzynarodowym sformalizowane sankcje nie występowały w ogóle. Począwszy od dwudziestego stulecia w prawie międzynarodowym stopniowa rozwija się system sankcji np. sankcje gospodarcze czy nawet dopuszczona w Kar cie ONZ możliwość użycia siły zbrojnej wobec państwa-agresora.

Nie można jednak stawiać znaku równości pomiędzy prawem międzynarodowym publicznym a prywatnym. Źródłem tego ostatniego jest w Polsce ustawa z 12 listopada 1965 roku - Praw^ro prywatne międzynarodowe¹. Ustawa ta określa prawo właściwe dla międzynarodowych stosunków osobistych i majątkowych w zakresie prawa cywilnego, rodziimego i opiekuńczego oraz prawa pracy, w' których występuje tzw. element obcy. Przykładem może być małżeństwo zawarte pomiędzy dwiema osobami o różnym obywatelstwie.

1

Dz. U. Nr 46 poz. 290 zc zm.