2882

•    gospodarstwa domowe nastawione na zaspokajanie potrzeb rodziny i jej członków,

•    przedsiębiorstwa, których celem jest działalność zarobkowa,

•    instytucje budżetowe zajmujące się działalnością niezarobkową.

Najbardziej różnorodny jest układ podmiotów zarobkowych, przedsiębiorstw.

Według kryterium działalności można wyróżnić:

•    przedsiębiorstwa przemysłowe, handlowe, usługowe (wyodrębnione lub łączące wymienione rodzaje działalności),

•    instytucje finansowe pełniące specyficzne usługi w zakresie obrotu i lokaty pieniądza, tj. banki, instytucje ubezpieczeniowe itp.

Ze względu na kryterium własności wyróżnia się przedsiębiorstwa i instytucje finansowe:

•    publiczne (państwowe, komunalne),

•    spółdzielcze.

•    prywatne.

Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw nie zawsze mogą występować w każdym sektorze własności.

Dla przedsiębiorstw prywatnych prowadzonych przez osoby fizyczne we własnym imieniu i na własny rachunek oraz wyłącznie w celach zarobkowych typowe są następujące formy organizacyjno-prawne:

•    kupiec jednoosobowy,

•    spółka jawna osób fizycznych,

•    spółka komandytowa osób fizycznych.

Podmioty prywatne, publiczne, spółdzielcze, będące osobami prawnymi, oraz osoby fizyczne mogą być udziałowcami/akcjonariuszami przedsiębiorstw i instytucji finansowych występujących w formach:

—    spółki z ograniczoną odpowiedzialnością osób fizycznych i/lub osób prawnych,

—    spółki akcyjnej z osobami fizycznymi i/lub prawnymi jako akcjonariuszami. Spółki te mogą prowadzić działalność nie tylko w celach zarobkowych.

Odmianą organizacyjno-prawną przedsiębiorstw publicznych,

charakterystyczną w Polsce w okresie przekształceń własnościowych, są:

—    jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Państwa dla przedsiębiorstw państwowych,

—    jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Gminy dla przedsiębiorstw komunalnych.

Spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością i s(3ółkami akcyjnymi kierują osoby fizyczne wybierane do zarządu lub zatrudniane jako członkowie zarządu na podstawie umowy o pracę. Osoby te prowadzą interesy spółki w imieniu udziałowców/akcjonariuszy i na ich rachunek.

Między podmiotami wymienionych układów występuje przepływ rzeczy, pieniądza i informacji, które jako zdarzenia gospodarcze mogą być mierzone i ewidencjonowane w każdym podmiocie z osobna. O tym, że taka możliwość ewidencji staje się koniecznością, przesądza zapotrzebowanie na informacje o zdarzeniach gospodarczych. Zapotrzebowanie to zgłaszają:

1.    zarządzający podmiotem gospodarczym,

2.    pracownicy,

3.    kredytodawcy.

4.    akcjonariusze i potencjalni nabywcy akcji (inwestorzy),

5.    agencje rządowe,

6.    konsumenci,

7.    ogół społeczeństwa.

Informacjami z przedsiębiorstw interesują się najszersze kręgi odbiorców.