gospodarki” (silver economy), oparta na zaspokajaniu potrzeb starzejącej się ludności. Jej kluczowe obszary dotyczą zapewnienia jak najdłuższej aktywności zawodowej i samodzielności funkcjonowania, zagospodarowania czasu wolnego osób starszych, dbałością o ich zdrowie i dostarczanie im wyspecjalizowanych usług w zakresie opieki medycznej, społecznej, itp. Obszary te stanowią pola do podejmowania działań przez wszystkie sektory gospodarki i podmioty działające na ich styku4. Miasta wprowadzające taką strategię rozwoju mogą stać się bardziej konkurencyjne wobec innych w zakresie usług i infrastruktury dostosowanej do potrzeb starzejącego się społeczeństwa.
Wypracowanie nowych mechanizmów- i strategii w zakresie przystosowania miast do nowych potrzeb jest priorytetowym wyzwaniem dla miast w XXI wieku. Dostrzegła to Światowa Organizacja Zdrow ia (WHO) opracowując globalny projekt pt. Age Friendly Cities, czyli zestaw zagadnień istotnych z punktu widzenia prowadzenia polityki miast przyjaznych osobom w każdym wieku. Do podstawowych zagadnień odnowy miejskiej w kontekście starzenia się populacji zaliczono (na podstawie Global Age Friendly Cities: A guide, 2007):
• transport publiczny - przystosowany do dysfunkcji i ograniczeń ruchowych osób starszych, w celu podniesienia jakości życia,
• przestrzenie miejskie i budynki - tak zaprojektowane środowisko naturalne i zbudowane, aby ludzie starsi mogli bezpiecznie i swobodnie poruszać się po nich, a także mieć swobodny dostęp do terenów zew nętrznych,
• zabudowa mieszkaniowa - elastyczne projektowanie mieszkań, dostępnych dla ludzi na każdym etapie życia, o różnej sprawności psychofizycznej, różnych zainteresowaniach i różnych możliwościach finansowych, stwarzające bezpieczeństwo i możliwość życia niezależnym jak najdłużej (promowanie koncepcji starzenia się w miejscu),
• wsparcie społeczne i opieka medyczna - dostępność do sieci usług społecznych i zdrowotnych,
• lokalizacja i dostępność usług - łatwy dostęp do podstawowych usług i lokalizacja ich w pobliżu miejsca zamieszkania,
• komunikacja i lepsze wykorzystanie technologii informacyjnych - dostępne i przystosowane do ludzi starszych nowe źródła informacji i komunikacji stwarzające poczucie bezpieczeństwa i dające możliwość niezależności jak najdłużej,
• zatrudnienie i zaangażowanie społeczne (partycypacja społeczna) - możliwość rozwoju i utrzymywania więzi sąsiedzkich w lokalnym środowisku, ponadto stworzenie warunków udziału osób starszych w wolontariacie adresowanym zarówno do młodych, jak i starszych mieszkańców (elastyczne formy zatrudnienia, dzielnie się własnym doświadczeniem),
• szacunek i integracja społeczna - rozumiana jako konieczność respektowania różnorodności osób starszych pizez wszystkie podmioty oraz zachęcanie i umożliwienie ludziom starszym włączenia się w życie społeczne, walka z wykluczeniem społecznym,
• budowanie relacji międzypokoleniowej poprzez wspólne użytkowanie przestrzeni miejskiej - tworzenie dostępnych przestrzeni publicznych umożliwiających integrację międzypokoleniową, w któiych każda grupa społeczna może znaleźć coś dla siebie.
Na poniższym rysunku przedstawiono zagadnienia dotyczące odnowy miejskiej według koncepcji Age Friendly Cities.
Rys. 1 Zagadnienia odnowy miejskiej dotyczące miast przyjazjiych osobom w każdym wieku
Źródło: Labus A., 2014, Starzejące się społeczeństwa europejskie XXI wieku iz koncepcjach odnowy miejskiej, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice na podstaw-ie: WHO, 2007, Global Age Friendly Cities: A guide
J Szukalski P.. Solidarność pokoleń. Dylematy relacji międzypokoleniowych. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź 2012, s. 111—
112; Golinowska S., Srebrna gospodarka - ekonomiczny wymiar procesu starzenia się populacji, [w:] Strategie działania w starzejącym się społeczeństwie. Tezy i rekomendacje. Szatur-Jaworska B. (red.). Biuletyn RPO nr 5, Biuro RPO. Warszawa 2013, s. 134.