35202

W zakładzie pracy, w którym działa więcej niż jedna organizacja związkowa, każda z nich może reprezentować w sporze zbiorowym interesy stanowiące przedmiot tego sporu.

Rozwiązywanie sporu zbiorowego - ustawa szczegółowo określa procedurę rozwiązywania sporu zbiorowego. Przyświecają jej dwa cele: doprowadzenie stron do osiągnięcia porozumienia, ograniczenie akcji strajkowej.

1)    rokowania - stanowią zarazem pierwszy etap rozwiązywania sporu. Jednocześnie pracodawca ma obowiązek zawiadomić o powstaniu sporu właściwego okręgowego inspektora pracy. Rokowania kończą się podpisaniem przez strony porozumienia, które stanowi zakończenie sporu. Zgodnie z art. 9 k.p. porozumienie to ma charakter źródła prawa o randze równej układowi zbiorowemu pracy. W razie nie osiągnięcia porozumienia strony są obowiązane sporządzić protokół rozbieżności ze wskazaniem ich stanowisk. Jest to niezbędne do przejścia do następnego etapu rozwiązywania sporu.

2)    mediacja - jeżeli strona która wszczęła spór, podtrzymuje zgłoszone żądania, spór ten prowadzony jest przez strony z udziałem mediatora. Mediatora ustalają wspólnie strony sporu zbiorowego. Ustawa wymaga, aby była to osoba dająca gwarancję bezstronności.

Jeżeli strony sporu zbiorowego nie porozumieją się w ciągu 5 dni w sprawie wyboru mediatora, to na wniosek jednej z nich mediatora wyznacza minister pracy i polityki społecznej. Mediatora nie może nic narzucać stronom, tylko świadczy swoją wiedzą, pomocą. Mediator może zaproponować stronom ekspertyzę ekonomiczną, gdy strony zwrócą się tą ekspertyzę, muszą zawrzeć na to umowę.

23

3)    arbitraż - polega on na tym, iż związek zawodowy może poddać spór specjalnemu organowi, który nosi nazwę kolegium arbitrażu społecznego. Spór zakładowy rozpoznaje kolegium arbitrażu społecznego przy sądzie okręgowym, a spór wielozakładowy - kolegium arbitrażu społecznego przy sądzie najwyższym. W skład kolegium wchodzi przewodniczący wyznaczony z pośród sędziów sądu przez prezesa sądu oraz sześciu członków wyznaczonych po trzech przez każdą ze stron. Orzeczenie kolegium zapada większością głosów. Jeżeli żadna ze stron przed poddaniem sporu rozstrzygnięciu kolegium nie postanowi inaczej, orzeczenie to wiąże strony.

4)    ograniczenie akcji strajkowej -w szczególności podmiot zgłaszający spór może uprzedzić, że w razie nieuwzględnienia wysuniętych żądań zostanie ogłoszony strajk. Dzień zapowiedzianego strajku nie może jednak przypadać przed upływem 14 dni od dnia zgłoszenia sporu. Poza tym w trakcie postępowania mediacyjnego można zorganizować jednorazowo i na czas nie dłuższy niż 2 godziny strajk ostrzegawczy. Podjęcie zaś akcji strajkowej jest dopuszczalne dopiero w razie nieosiągnięci porozumienia w postępowaniu mediacyjnym.