Np. najkrótszy czas między dwoma punktami w próżni - linia prosta.
Z tej zasady można wyprowadzić prawa odbicia i załamania.
Na rysunku są przedstawione dwa punkty A i B oraz łączący je promień APB.
Całkowita długość drogi promienia wynosi
1= a‘+x‘ + b‘ +(d-x)1
gdzie x jest zmienną zależną od położenia punktu P (punkt odbicia promienia).
Zgodnie z zasadą Fermata punkt P (zmienną x) wybieramy tak, żeby czas przebycia drogi APB był minimalny (lub maksymalny, lub niezmieniony). Matematycznie oznacza to warunek
d / dx
czyli
d / dx
(a2 + x2)“*'22x + -[52 +(d -x)2r,/22(d -x)(-l) = 0
lub przekształcając
x _ d -x . a2+x2 ~Jb2 + (d —x)2
Porównując z rysunkiem widzimy, że jest to równoważne zapisowi
sinO = sinff
czyli
co jest prawem odbicia.
Podobnie postępujemy w celu wyprowadzenia prawa załamania. Rozpatrzmy sytuację przedstawioną na rysunku poniżej.
2