czyny o największym ciężarze gatunkowym, niebezpieczne dla życia lub zdrowia ludzkiego, a mianowicie:
r uszkodzenie ciała
^ bójki i pobicia
> zgwałcenia
> kradzieże i wymuszenia rozbójnicze.
Wśród wielu elementów determinujących przestępczość nieletnich wymienić należy takie jak:
□ chęć zdobycia pieniędzy lub innych korzyści materialnych
a zaimponowanie innym
u namowa kolegów lub dorosłych osób
a chęć przebywania i realizowania się w grupach nieformalnych
u powielanie wzorców i zachowań, mających swoje źródło w domu rodzinnym, bądź lansowanych w środkach masowego przekazu, scen przemocy, okrucieństwa, agresji, gwałtu
□ poczucie bezkarności za wcześniejsze czyny oraz poszukiwanie akceptacji, nie mogących znaleźć oparcia i poczucia bezpieczeństwa wśród rodziców lub opiekunów.
Analizując problemy związane z przestępczością nieletnich, należy zwrócić uwagę na działania przestępcze w zorganizowanych grupach, często z udziałem dorosłych. Jest to zjawisko bardzo niepokojące, bowiem działalność przestępcza w grupach powoduje szybkie pogłębianie się procesu demoralizacji, a w związku z tym zmniejszanie szans na resocjalizację. Z tym też bardzo często wiąże się powrót do przestępstwa (recydywa).
Odrębnego zaakcentowania wymaga działalność przestępcza, której dopuszczają się coraz częściej dzieci przed ukończeniem 13 roku życia.
Obniżanie się granicy wieku nieletnich sprawców jest szczególnie niebezpiecznym zjawiskiem społecznym. Wymaga podjęcia natychmiastowych przedsięwzięć w zakresie prawa, wychowania i resocjalizacji w celu ograniczenia bądź zahamowania negatywnych zachowań dzieci. Należy podkreślić, że zjawisko to świadczy o braku odpowiedzialnej opieki w stosunku do małoletnich, o zaniedbaniach wychowawczych w rodzinie i w szkole, a także o nie podejmowaniu we właściwym czasie odpowiednich środków zaradczycłi wobec małoletnich, przejawi a jących symptomy zdemoralizowania, bądź narażonych na demoralizację ze strony osób dorosłych.
Coraz większy niepokój budzi występowanie wśród dzieci i młodzieży zjawisk patologicznych takich jak:
■ alkoholizm
■ narkomania
■ prostytucja
■ ucieczka z domów rodzicielskich oraz placówek wychowawczo - opiekuńczych podległych resortowi edukacji
■ zakładów resocjalizacyjnych podległych resortowi sprawiedliwości
Do najczęściej spotykanych przejawów nieprzystosowania społecznego, mających bezpośredni wpływ na przestępczość nieletnich, zalicza się ucieczki z domów rodzicielskich oraz placówek opiekuńczo - wychowawczych MEN i zakładów resocjalizacyjnych MS. Ucieczki wyjątkowo sprzyjają dewiacyjnym zachowaniom dzieci i młodzieży. Wielu uciekinierów nawiązało kontakt ze światem przestępczym rówieśników, a także zdeprawowanych osób dorosłych. Często pijąc alkohol uzależniało się od niego i innych środków chemicznych.
Zagrożeniem dla zdrowia oraz życia dzieci i młodzieży, a także przyczyną wielu negatywnych zachowań jest zjawisko narkomanii i alkoholizmu, które w większości przypadków mają swoją genezę w patologii rodziny. Nie można tutaj pominąć znaczenia takicłi czynników jak: ciekawość, naśladowanie dorosłych, zaburzenia natury osobowościowo - emocjonalnej itp.