2893

majątku obrotowego. Należności są przeciwstawnym pojęciem do zobowiązań.

Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Wierzyciel ma prawo żądać od swego dłużnika zapłaty, a on ma obowiązek ten spełnić na mocy prawa. Można więc stwierdzić, iż zobowiązanie stanowi obowiązek płatnika wobec innej osoby prawnej lub fizycznej.

Jednostka jako dłużnik ma obowiązek zapłacić wierzycielowi określoną kwotę środków pieniężnych. Do momentu spłaty zobowiązanie występuje w pasywach stanowi kapitał (fundusz) obcy jednostki finansującej aktywa jednostki.

Podział rozrachunków na podstawowe kategorie stosowane w rachunkowości przedstawia tabela 1.

Tabela 1. Podział rozrachunków

Należność

i

Zobowiązań

ia

Według rodzajów

Bezsporne

Sporne

Wątpliwe

Przedawnione

Nieściągalne

Umorzone

Długoterminowe

Krótkoterminowe

Należności bezsporne to należne kwoty środków pieniężnych zagwarantowane prawem, niekwestionowane przez dłużników, potwierdzone na dzień bilansowy na piśmie.

Należności sporne to niezapłacone przez dłużników kwoty przez nich kwestionowane, co do których odmowa zapłaty udokumentowana jest na piśmie, przestają być sporne po uprawomocnieniu się wyroku sądowego orzekającego zobowiązanie dłużnika do zapłaty należnego świadczenia na rzecz wierzyciela.

Należności wątpliwe to środki pieniężne prawnie należne, co do których istnieje zagrożenie, że nie zostaną wyegzekwowane z powodu