36460

Awitaminoza - schorzenie polegające na całkowitym braku w organizmie witaminy lub ich zestawu. Powoduje różnorodne zakłócenia przemiany materii z objawami charaktaystycznymi dla poszczególnych witamin Awitaminoza witaminy A prowadzi do:

-kurzej ślepoty;

roznuękania rogówki (keratomalacja): zespołu suchego oka Ucrophtalmiu):

Awitaminoza witaminy BI prowadzi do choroby Beri beri.

Awitaminoza witaminy PP prowadzi do pelagry.

Awitaminoza witaminy BI 2 prowadzi do niedokrwistości mcgaloblastyczncj.

Awitaminoza witaminy C prowadzi do choroby zwanej szkorbut.

Awitaminoza witaminy D prowadzi do krzywicy.

Awitaminoza witaminy K prowadzi do słabej krzepliwości krwi.

Ilipowilaminoza - zespół objawow wywołanych zbyt małą ilością jednej lub kilku witamin w organizmie. Występuje na skutek niedoboru witamin w diecie (hipowitaminoza pierwotna) lub w efekcie upośledzenia wchłaniania witamin z pokarmu, działania Icków albo zwiększonego zapotrzebowania w przebiegu chorób lub w czasie ciąży (hipowitaminoza wtórna). Iłipcrwitaminoza • zespół objawow chorobowych wywołany nadmiarem witamin w organizmie, dotyczy on przede wszystkim witamin rozpuszczabtyeh w tłuszczach: A. D. E i K Przeciwieństwem jest awitaminoza.

Nadmiar witaminy A

Objawia się ociężałością, osłabieniem mięśni, odwapnieniem kości, utratą apetytu, niekorzystnymi zmianami dermatologicznymi (owrzodzenia skóry, wyłysienie), krwotokami, zaburzeniami pracy serca, nerek i ośrodkowego układu nerwowego Może prowadzić do powstania nowotworów. Jest to tzw. efekt karcynogeiuiy Zmiany te następują na skutek długotrwałego spożywania witaminy A znacznie przekraczającego normę (ok. 30 mg dobę. norma 1 mg dobę) przez dłuższy czas. Warto zaznaczyć, iż nawet niewielki nadmiar witaminy A jest szkodliwy dla dziecka rozwijającego się w łonie matki (efekt teratogenny J¹'¹.

Nadmiar w itaminy I)

Nie jest możliwe wywołanie hiperwitaminozy przy zwykłej diecie lub intensywnej ekspozycji na promieniowanie ultrafiolet owe Nadmienia ilość promieni UY rozkłada witaminę D do suprastcrolu zapobiegając nadprodukcji. Do przedawkowania witaminy D podawanej doustnie dochodzi rzadko, ponieważ wymaga podawania przewlekle dużych dawek tej witaminy - ok. 50 tys. j.m. na dobę lub więcej. W niektórych chorobach np. sarkoidozie. gruźlicy czy idiopalycznej hipcrkalccmii o wiele mniejsze dawki niewiele przekraczające dawki terapeutyczne (np. powyżej 1000 j.m na dobę) mogą już spowodować objawy zatnieia. Poziom witaminy D przekraczający 200 nginl (500 nmoli/L) uważa się za potencjalnie toksyczny prowadzący do hipcrkalccmii i hiperfosfatemii¹²¹. Tolerounlny nyiszypoziomprąjmonania witaminy D został określony na 2000 jm¹⁵*

Występujące objawy są związane z hipakalcemią - nudności i wymioty, brak apetytu, zaparcia, osłabiane i łatwe męczaiic się. nadnueme pragnienie, wzmożone oddawanie moczu, świąd skóry, bóle głowy. Przy towarzyszącej hiperkalciuni może dochodzić do tworzenia złogów nerkowy eh (kamica nerkowa), a także zwapniai (ncfrokacynoza). następnie do nicwydobiości nerek. Złogi wapniowe mogą pojawiać się w tkankach: np. tętnicach, sercu, płucach. U dzieci można zaobserwować opóźniaua w rozwoju psychomotorycznym Nadmiar w itaminy E

Zbyt duże dawki witaminy E mogą spowodować zaburzaiia czynności przewodu pokarmowego, uczucie zmęczona i osłabienia. Na szczęście przedawkowanie tej witaminy zdarza się bardzo rzadko, gdyż normalnie 60%dawki dziennej wydalane jest WTaz z katan.

Nadmiar w itamin z grupy B

Hiperwitaminoza witaminy B| objawia się drżaiian mięśni i kołataniem serca, a witaminy B> - świądan. drętwianan kończyn oraz uczucian palenia i kłucia.

Nadmiar w itaminy C

Hiperwitanunoza witaminy C nic została dotychczas potwierdzona naukowo Żadne skutki uboczne nic występują nawet w przypadku przyjmowania dawek znacznie przekraczających dziainic zapotrzebowanie.