36739

Termika wód Bałtyku ma układ warstwowy. Układ letni charakteryzuje się najcieplejszą wodą w powierzchniowej warstwie, która przeważającej części Bałtyku wykazuje 14-16°C, tylko w południowej części występuje temperatura 18°C. Przy dnie najchłodmejsze temperatury utrzymują się w Zatoce Botnickiej, mniej niż 1,5°C i wschodniej części Zatoki Fińskiej, mniej niż 2°C. Ku zachodowi temperatura wód przy dennych wzrasta do ponad 12°C w Basenie Arkońskim, w Kattegardzie obniża się poniżej 8°C. Czynnikami warunkującymi taki rozkład jest uslonecznienie i fakt, że w lecie formuje się zimna warstwa skoku termicznego, która hamuje wymianę cieplną, pod nią zalega clilodna woda z ubiegłej zimy. Z chwilą rozpoczęcia się ocliładzania wód powierzcluiiowych pod koniec lata ogarnięte są one pionowymi prądami konwekcyjnymi. W związku z tym z upływem lata woda przy dnie ociepla się. Następuje wyrównanie układu termicznego jesienią i wiosną w całym profilu, temperatura przeważnie 4-6°C, lekko wzrastająca w ciągu dnia W zimie zazwyczaj północne zatoki Bałtyku pokryte są lodem, natomiast w Bałtyku Środkowym i Południowym w powierzchniowej warstwie w^fody temperatura wynosi ok. 2°C. Przy dnie temperatury w Bałtyku Południowym dochodzą do 5-6°C. Powierzchniowy rozkład temperatury wody w Bałtyku zimą przedstawia lys. 1.

Termika Basenu Bornholniskiego.

Pionowy rozkład temperatur w ujęciu sezonowym przedstawia wyk.l. Latem, w sierpniu najcieplejsze w^ody stanowią wody powierzchniowa, których temperatura dochodzi do ok. 16°C. Na głębokości 20-30 m formuje się warstwa termokliny. Najniższa temperatura wody latem występuje w warstwie pizy dnie, gdzie dochodzi do ok. 5°C. Przekrój termiczny w Basenie Bomholmsłdm przedstawia rys.2. Jesienią temperatura wody Basenu Bomholmskiego walia się od 7°C w warstwie przy dnie do 10°C w warstwie powierzchniowej. Warstwa termokliny obniża się, w stosunku do termokliny letniej, do głębokości 40-50 m. Zimą temperatura wód Bałtyku w tej strefie przybiera zupełnie inny rozkład niż w pozostałych sezonach, gdyż warstwa powierzchniowa jest cliłodniejsza, wynosi ok. 3°C, natomiast warstwa przydenna jest cieplejsza i wynosi ok.5°C. Wiosną rozkład temperatury przedstawia się w następujący sposób, powierzchniowe warstwy w^rody osiągają temperaturę ok. 7,5°C, a w'ody w tym czasie przy dnie są najclilodniejsze w całym roku, temperatura ich wynosi ok. 3,5°C. Taka temperatura formuje się na głębokości 40 m. Z powyższych informacji i wyk.2, mówiącego o gradiencie temperatur wynika, iż największe zróżnicowanie występuje w sezonie letnim, gdzie wraz z głębokością obniża się temperatura w^rody. Najintensywniej to zjawisko zachodzi na głębokości od 10 do 50 m. W przydennej warstwie wody gradient temperatur jest stały. Jesienią gradient temperatur w warstwacłi powierzcliniowychjest stały, natomiast na głębokości 30 m stopniowo obniża się i ponownie gradient temperatur wyrównuje się na głębokości 80 m. W sezonie zimowym gradient temperatur w przy powierzchniowej warstwie jest stały, ale na głębokości od 20 do 50 m stopniowo rośnie, z tego wynika, iż temperatura wndy wzrasta. Następnie wiąz z głębokością gradient temperatury maleje, co jest sygnałem na wyrównywanie się temperatury w'ody. Wiosną w przeważającej części gradient temperatury jest ujemny, czyli wraz z głębokością temperatura w^fody maleje. Najintensywniej spadek ten jest widoczny na głębokości od 10 do 50 m. Dalej wraz z głębokością następuje wzrost gradientu temperatur, co wiąże się ze wzrostem temperatury wody w tym czasie. Akumulacja ciepła w Basenie Bomholmskim przedstawia się następująco. Na podstawie tab.2 i wyk.3 wynika, że w sezonie letnim woda akumuluje ponad 2 razy więcej ciepła niż w sezonie zimowym, w sumie kolumna wody kondensuje 3455,32 MJ ciepła. Najwięcej ciepła kumulowanego jest w powierzcliniowej warstwie wody do ponad 480 MJ ciepła. Wraz z głębokością akumulacja ciepła w sezonie letnim spada, co wiąże się z nieprzepuszczalnością promieni słonecznych w głębszych warstwach wody. Zimą suma ciepła kolumny wody w Basenie Bomholmskim wynosi 1367,002 MJ, najmniejsza ilość ciepła akiunulowana jest w powierzclmiowej warstwie w^rody, najwięcej ciepła kondensuje się na głębokości od 50 do 73 m., wynosi ponad 120 do ok. 150 MJ. Zarówno w sezonie letnim i zimowym w warstwie przy dnie akumulow^fana jest bardzo zbliżona ilość ciepła ok. 38 MJ.

Bibliografia:

Lomniewski,Kazimierz.Morze Baltyckie.Wyd.PWN.1975.str.7-9,160-162