Kilka faz następuje po sobie. Faza mobilizacji: zmiany niespecyficzne, podwyższona sprawność intelektualno-poznawcza jednostki. Następnie rozstrojenie: pustka w głowie, nie umiemy zareagować odpowiednio, nieplastyczność reakcji. Na koniec destrukcja: skrajna sztywność reakcji lub skrajna zmienność reakcji. Według prawa Yorkkesa i Dodsona przy średnim poziomie stresu działamy najefektywniej, najszybciej się uczymy. Gorzej znosimy stres, gdy wiemy, że sami możemy zmienić sytuację, gdy ponosimy odpowiedzialność. Nadmierna aktywacja powoduje zawężenie uwagi lub rejestrowanie zbyt dużej ilości informacji. W stresie łatwiej wykonujemy łatwiejsze zadania, trudniej - trudniejsze.
5. Jakie zachowania zwierzchnika mogą wywołać u poddanych uczucia frustracji i jak się ta frustracja może uzewnętrzniać?
Zachowania zwierzchnika:
♦ udzielanie małej ilości informacji, pracownik nie wie, czemu służy jego praca, dużo informacji na temat jak coś zrobić, mało - po co, styl autokratyczny
♦ blokowanie dążeń jednostki przez arbitralne decyzje zwierzchnika, brak prawa do decydowania
♦ zły przydział zadań: zbyt łatwe lub zbyt trudne
♦ przesyt, monotonia, dawanie prac rutynowych nie wykorzystujących możliwości pracownika, ale wymagających uwagi
♦ zły przydział zadań - sprzeczność między pragnieniami pracownika a jego możliwościami
♦ zahamowanie dążeń do wykazania się indywidualnością, znalezienia wyrazu
♦ zły system kontroli: pracownik oceniany za coś, na co nie ma wpływu, nie mogący przewidzieć wyników, mający zadania nieosiągalne, dostający niesprawiedliwą ocenę, nie mogący osiągnąć najwyższej oceny
Uzewnętrznienie fnistracji:
♦ zwiększenie liczby płotek, dowcipów, krytyki pod adresem zwierzclinika
♦ wyolbrzymianie drobnych krzywd
♦ niszczenie przedmiotów w pracy
♦ niska wydajność, zespoły niezdolne do twórczych działań
♦ absencja, zwolnienia, ucieczka w chorobę, strajki
6. Mechanizmy obronne i ich związek z przeżyciami frustracyjnymi.
Mechanizmy obronne: (też odreagowanie napięcia przez alkohol, narkotyki, środki psychotropowe) łagodzą napięcia, przeżycia frustracyjne, odbudowują poczucie wartości, kierują nas na to pole, gdzie możemy odnieść sukces dają czas na rozwiązanie problemu, pozwalają eksperymentować z nowymi rolami społecznymi, powstają dzieła literatury (subłimacja). Wady: nie zaspokajają potrzeb, są manipulacjami, mogą prowadzić do natręctw, zagubienia w magicznych czynnościach, mogą odraczać zachowania rzeczywiste.
Mechanizm substytucji (celu zastępczego): kompensacja: klęska na jednym polu skłania nas do poszukiwania sukcesu na innym lub subłimacja: gdy cel jest niedostępny najprostszymi metodami uciekamy do bardziej wysublimowanych, np. O. Wilde piszący o swoim homoseksualizmie.
Mechanizm racjonalizacji (Freud „kwaśne winogrona i słodkie cytryny"): człowiek próbuje przewartościować cele, nieosiągalny jest umniejszany, osiągalny dowartościowywany, „wychodzenie z twarzą z sytuacji”.
Mechanizm fantazjowania: „ucieczka w marzenia”: gdy kumulują się niepowodzenia jedno głupstwo może przepełnić czarę, co wywołuje ogromną agresję, fantazjowanie może przerwać ciąg niepowodzeń, możemy się dowartościowywać w marzeniach.