5. Kształtowanie poziomu stóp procentowych Działania banku centralnego w ramach celów operacyjnych można podzielić na:
■ Politykę restrykcyjną (twardą), której celem jest zmniejszanie podaży pieniądza poprzez sprzedaż papierów wartościowych na otwartym rynku, podwyższanie stóp procentowych, zmiany poziomu rezerw obowiązkowych - jest to polityka antyinflacyjna.
■ Politykę ekspansywną (miękką), której celem jest zwiększanie podaży pieniądza poprzez zakup papierów wartościowych na otwartym rynku, obniżanie stóp procentowych, obniżanie poziomu rezerw obowiązkowych.
4 rodzaje strategii
1) Strategia kontroli podaży pieniądza (monetary targeting) - bank centralny kształtuje obieg pieniądza tak aby stabilizować ogólny poziom cen
2) Strategia kontroli kursu walutowego (exchange-rate targeting)- cel inflacyjny można osiągnąć za pomocą stabilizacji kursu wymiennego pieniądza krajowego względem innej waluty (walut)
3) Str ategia bezpośredniego celu inflacyjnego (direct inflation targeting)- bank centralny cala swoją aktywność koncentruje wprost na osiągnięciu założonej stopy inflacji
4) Strategia o charakterze mieszanym (elektryczne) - łączy w sobie elementy wcześniej przedstawionych strategii.
c) Instrumenty polityki pieniężnej. 3 grupy
-administracyjne - są wykorzystywane do prowadzenia polityki monetarnej w nowoczesnych systemach finansowych. Szczególna odmianą są naciski nieformalne - wywierane przez władze banku centralnego na banki komercyjne.
-o charakterze mieszanym - wykonywanie przez banki czynności władczych, są to rezerwy obowiązkowe. Banki zostają zobowiązane do przetrzymywania na rachunkach w banku centralnym pewnej części swoich środków -o charakterze rynkowym - umożliwiając zasilanie gospodarki w pieniądz, pełni on jednocześnie zadanie instrumentu stabilizującego system bankowy?????
2) Polityka fiskalna - to ogól działań państwa kształtujących budżet państwa poprzez zmiany we wpływach (np. podatki, zadłużenia publicznego) i wydatkach państwa (np. subwencje, inwestycje państwowe, itp ).
a) Istota, zakres i funkcje polityki fiskalnej
Istota: P F zwana także budżetową w szerokim ujęciu polega na regulowaniu ogólnej wysokości i proporcji dochodów oraz wydatków państwa w celu wypełniania wszelkich zadań publicznych tego podmiotu gospodarczego. Do szerszego zakresu jej działań zalicza się oddziaływanie na cala gospodarkę w celu jej stabilizacji oraz realizacji wzrostu gospodarzego.
Zakres: Polityka fiskalna zajmuje się kształtowaniem dochodów i wydatków państwa. Zakres jej działania jest różny, co w poszczególnych krajach zależy między innymi od historycznie kształtujących się rozwiązań instytucjonalnych. Najważniejszymi celami polityki fiskalnej są:
■ gospodarowanie dobrami publicznymi
■ wyrównywanie różnic dochodowych i majątkowych między obywatelami
■ stabilizowanie gospodarki oraz pobudzanie a aktywności gospodarczej Funkcje: 3 podstawowe funkcje polityki fiskalnej:
- funkcja stabilizacyjna - rząd prowadzi politykę antycykliczną, posługując się instrumentami fiskalnymi w celu zmniejszenia amplitudy wahań koniunkturalnych.