38008

- Przesunięcie krzywej popytu w prawo spowoduje określone konsekwencje zarówno w ilości dobra jak i jego cenie (wykres 3.2)

Jak widać z wyk. 3.2 pozostanie ceny na poziomie PI spowodowałoby wzrost popytu z Q1 do Q2 w wyniku wzrostu dochodu konsumentów. Ponieważ wzrost popytu nastąpiłby niezależnie od poziomu ceny rynkowej spowodowało to by przesunięcie w prawo całej krzywej popytu D i D\

Dla odmiany moglibyśmy zapytać jaką cenę skłonni byliby zapłacić konsumenci za większą ilość towarów, pamiętając o wzroście ich dochodów? Odpowiedź: cenę P2 zamiast ceny PI.

Podobnie jak w przypadku przesunięcia samej krzywej podaży użyjemy określenia zmiany popytu oraz terminu zmiana wielkości popytu dla określenia ruchu wzdłuż krzywej popytu.

Dobra zastępcze i uzupełniające:

Generalnie dzielimy dobra na dobra zastępcze (substitutesł kiedy wzrost ceny jednego dobra pociąga za sobą wzrost popytu na dobro zastępcze („z braku laku dobry kit”). Wzrost ceny polędwicy spowoduje wzrost popytu na mięso mielone lub drób.

Dobra stają się uzupełniające (complementsi kiedy wzrost ceny jednego dobra pociąga za sobą spadek popytu na inne dobro, uzupełniające wobec pierwszego. Np. spadek ceny benzyny (mało prawdopodobny) spowoduje wzrost popytu na samochody lub spadek ceny na laptopy spowoduje wzrost popytu na oprogramowanie, drukarki i skanery.

Na wykresie 3.2 przesunięcie się krzywej popytu w prawo przypisaliśmy wzrostowi ceny dobra substytucyjnego lub też spadku ceny dobra uzupełniającego.

Przesunięcie krzywej popytu może też wystąpić jako rezultat zmian innych czynników, takich jak np. pogoda. Opady śniegu spowodują z pewnością wzrost popytu a narty czy tzw. snowboards lub botki dla pań.

Mechanizm rynkowy:

Nałóżmy teraz na siebie obydwie krzywe. Uzyskamy w wyniku uproszczone wyrażenie równowagi między podażą i popytem na określone dobro (wykres 3.3).

Równowaga (equilibrium) lub cena i ilość pozwalająca na opróżnienie rynku (market clearing price) znajduje się w punkcie Qo na wykresie 3.3

Mechanizm rynkowy (market mechanism) jest to tendencja w gospodarce rynkowej, w której zmieniająca się cena spowoduje wyrównanie się między oferowaną ilością towaru i zapotrzebowaniem na ten towar.

Ponieważ nie istnieje ani nadmiar podaży ani popytu na dane dobro brak jest nacisku na zmianę ceny.

Dlaczego występuje tendencja do opróżniania się rynku? Przypuśćmy, że cena uplasuje się w punkcie PI na wykresie 3.3. Producenci zwiększa swoją podaż ponad ilość, którą konsumenci skłonni są nabyć. Powstanie nadwyżka podaży nad popytem a równowaga rynkowa zostanie naruszona.

W wyniku przesunięcia w prawo krzywej popytu konsumenci będą skłonni zapłacić wyższą cenę P3 zaś producenci zwiększą ilość oferowanych wyrobów do Q3 wskutek zwiększonych dochodów jakie uzyskują konsumenci. Powstanie wówczas nowa sytuacja równowagi rynkowej.

Na większości rynków zmiany takie występują często jednocześnie. Dochody konsumentów rosną w miarę wzrostu gospodarczego, lub kurczą się w sytuacji recesji. Popyt na niektóre dobra zmienia