38410

Rejestracja drgań sejsmicznych na powierzchni Ziemi dokonywana jest przez urządzenia zwane sejsmografami.

Rejestrowane są składowe:

-    pionowa Z

-    pozioma o kierunku N-S

-    pozioma o kierunku E-W

Zwykle stacja sejsmiczna składa się z sejsmografii pionowego i dwóch sejsmografów poziomych (N-S i E-W)

Wykres będący obrazem drgań fal sejsmicznych to SEJSMOGRAM.

Zygzakowata linia pokazuje zmiany amplitudy oscylacji gruntu poniżej urządzenia.

Przyczyny trzęsień Ziemi

1. ZAPADOWE (3%) - słabe trzęsienia, wywołane zapadaniem się stropów nad pustkami w przypowierzclmiowej strefie skorupy ziemskiej, np. zapadanie się stropów jaskiń, tąpnięcia górnicze

2.    WULKANICZNE (7%) - związane z gwałtowna erupcją wulkanów, przemieszczaniem magmy w skorupie ziemskiej i zapadaniem się stropów opróżnionych komór magmowych

3. TEKTONICZE (90%) - najczęstsze i najgroźniejsze w skutkach. Przyczyną jest gwałtownie przemieszczenie się mas skalnych w skorupie ziemskiej lub górnym płaszczu, wywołane rozładowaniem nagromadzonych naprężeń.

Tektoniczne trzęsienia ziemi związane są głównie z granicami płyt litosfery i pow^rstają:

1.    W osiowych strefach grzbietów śród-oceanicznych; ogniska znajdują się na niewielkich głębokościach,

2.    W strefach luków wysp i rowów oceanicznych - bardzo duża aktywność sejsmiczna, głębokość od kilku do kilkudziesięciu km.

Ogniska trzęsień ziemi układają się w^rzdluż nachylonej powierzclini zwanej strefą Benioffa.

3.    Wzdłuż wielkich rozłamów skorupy ziemskiej np. uskoków przesrovczych (San Andreas). Trzęsienia Ziemi w Turcji wiążą się z obecnością wielkiego uskoku przebiegającego przez Anatolię

4.    Trzęsienia Ziemi wiążą się też z młodymi górami fałdowymi. Najdłuższa strefa rozciąga się od Gibraltaru po Himalaje

W zależności od częstotliwości i siły wstrząsów wyróżnia się 3 rodzaje obszarów:

1. sejsmiczne - trzęsienia ziemi są częste i silne. Należy do nich strefa wokół Pacyfiku, obszar alpejskich pasm fałdowych grzbiety śródoceaniczne, basen Morza Karaibskiego

2.    pen sejsmiczne - wstrząsy sporadyczne lub częste lecz słabe; Masyw Centralny, Harc, Morze Północne, Ural, Wielkie Góry Wododziałowe

3.    asejsmiczne - wolne od wstrząsów lub zdatrzaja się b rzadko; stare platformy kontynentalne, wielkie połacie dna oceanicznego (poza grzbietami i rowami)

Najwięcej glębokoogniskowych trzęsień ziemi występuje w rejonie Japonii, Kamczatki oraz w pasie: Sumatra, Jawa, Nowa Gwinea do rowu Tonga i w zachodniej części Ameryki Południowej.

Najwięcej trzęsień ziemi (80% wszystkich wstrząsów rocznie notuje się na obszarze wokół Pacyfiku,

Magnituda poniżej 5

Najsilniejsze trzęsienia ziemi ostatnich 50 lat:

CHILE M = 9,5 22.05.1960 - największy odnotowany wstrząs sejsmiczny. Zginęło ok 3 tys. osób