Przesad: to jest wiedza przekazywana przez tradycje —► wykorzystujemy ją w codzienności: wiedza ułomna, mniemania, określane mianem przesądu.
\Medza sztuczna, opracowana przez rozum i przez niego powołana do żyda jest ważna —» człowiek z okresu oświecenia walczy z myśleniem magicznym, religią. itp.
Rozum jest uniwersalny, wieczny, poza czasem i przestrzenią -* jednakowy dla wszystkich.
Inną koncepcje przedstawiał: J. J. Rousseau -* gdy człowiek wymyślił naukę, sztukę to wraz z tym pojawiło się zło na ziemi - tylko człowiek pierwotny, nie znający tego podziału, żył szczęśliwie: wynalazki, które rozum konstytuuje spotykają się u niego z potępieniem; Cywilizacja rozumu zniszczyła człowieka.
Przemoc, rezygnacja z części praw. itp. aby zapewnić sobie bezpieczeństwo;
Umowa społeczna ♦ * wola powszechna -* możliwość rozwiązywania konfliktów. Woła powszechna jest dobrem, suwerenem wspólnoty i władza powinna ją respektować.
Demokracja — poziom rozwoju cywilizacyjnego jest za niski aby się udała.
tym samym czasie Monteskiusz pisze o trzech władzach: sądownicza, wykonawcza i ustawodawcza (dzisiaj + media].
—» Podobne prawa spotykamy u J. Locke'a —»również pojęde prawa natury /różne /wiele/znaczenia, można budować różne pojęcia prawa natury, m.in. prawa nadane przez boga człowiekowi; oświecenie /Locke/ określa jako prawo własności w obydwie strony - rządzących i rządzonych, ruchy rządzących są ograniczone do respektowania prawa własnośd/.
I. Kant: scharakteryzował oświecenie;
/co znaczy byde człowiekiem nowoczesnym? —» pytanie to przyjmuje się, że Kant zadał jako pierwszy w oświeceniu/
.Co to jest oświecenie?": wyjście człowieka z niepełnoletności /niezdolność do posługiwania się własnym rozumem bez obcego kierownictwa/; Odwaga w posługiwaniu się własnym rozumem.
- Rozum:
- Do czasów oświecenia człowiek był zniewolony —* brakiem odwagi w posługiwaniu się rozumem: a. nieświadomy tego;