40071

Nauki

Nometetyczne Idiograficzne

Nauki nomotetyczne: (gr. Nomos prawo), formułują ogólne prawa i za ich pomocą wyjaśniają rzeczywistość.

Nauki idiograficzne: (gr. Idios -osobisty, oddzielny), koncentrują się na opisie niepowtarzalnych i swoistych faktów kulturowych. -> Uczestnicy świata przyrodniczego iświata kultury.

Dualizm myślenia o sobie jako istoty biologicznej i istoty kulturowej [-Kant].

Historyczne nauki o kulturze:

->Rickert:

Tylko to, co daje się ocenić, ma zrozumiały sens.

o

Tylko to, co odniesione do wartości, ma jakąś ważność, i o tyle tylko może być zrozumiałe.

o

System der Philosophie(1921):

Właściwie rozumiane problemy sensu prowadzę zowsze ku problemom wartości, ponieważ tłumaczyć sens życio to tyle co: Uświadamiać wartości, które nadaję mu sens.

Doborem materiału historycznego i konstrukcją pojęć historycznych kierują wartości;

II.

Wartości faktyczne uznawane są za zmienne w zależności od kontekstu społecznego

Ocenianie zjawisk obserwowalnych, jest nadawanie im znaczenia.

-> To ocenianie odróżnia nas od przyrody i pogłębia dualizm: przyroda-kultura.

Klasyfikacja nauk:

Nauka

Pojęcia generalizujące Pojęcia indywidualizujące

Dyscypliny, które posługują się pojęciami porządkującymi doświadczenie, wychwytującymi powtarzalne obiekty i zdarzenia według ogólnych prawideł.

o

Dyscypliny, które posługują się pojęciami wychwytującymi z doświadczenia niepowtarzalne konfiguracje zdarzeń i przedmiotów ze względu na realizowane przez nie wartości.

o

Semestr I Strona 8

-> ciekawe w porównaniu z

pozytywizmem.

-> Dyscypliny posługujące się indukcją.

-> Indywidua, związane z historyczną chwilą, itp. wiążą się z pewnymi wartościami.

Sposób odniesienia wartości do zdarzeń, mają wpływ na to, że pewne coś jest tym czym jest i ma dla nas znaczenie.

Naukowy charakter humanistyki?

Argument przeciwko naukowości humanistyki:

I.

Doborem materiału historycznego i konstrukcją pojęć historycznych kierują wartości:

II.

Wartości są zmienne w zależności od kontekstu społecznego i historycznego;

III.

Prawdy dyscyplin naukowych są obiektywne i niezmienne;

Ergo, prawdy dyscyplin hisotrycznych nie są prawdami naukowymi.

Obiektywność historii kultury:

Metodologicznej refleksji nad podstawami historycznych nauk o kulturzepowinna towarzyszyć filozoficzno-historycznarefieksja nad

wartościami naczelnymi (absolutnymi);

o

Nie ma nauki historii bez filozofii h/stor//[Rickert];

o

Kontrargument Rickerta:

I.