W rzeczywistości badania próbkowe, w stosunku do badań pełnych, obciążone są jedną dodatkową kategorią błędu tj. błędem losowania (ang. sampling error). Błąd ten jest przez statystyków najlepiej poznany i najlepiej potrafią go mierzyć.
W populacji błąd ten bywa często najmniejszym składnikiem całkowitego błędu, którym obciążone są wyniki wielu badań ilościowych. Poza tym błędem istnieją inne kategorie błędów. Są to:
• Błąd pokrycia jednostki badanej zbiorowości przez operat losowania (ang. coverage error), który może być wynikiem wykorzystania w badaniu nieaktualnego lub niekompletnego spisu jednostek populacji
• Błąd spowodowany brakiem odpowiedzi respondentów (ang. nonresponse error)
• Błąd pomiaru (ang. measurement error) związany z zarejestrowaniem nieprawdziwych informacji o badanym respondencie
• Błąd przetwarzania danych zebranych w trakcie badania (ang. postsurvey processing error)
Etapy procesu próbkowania
Realizacja procesu pobierania próby
Zdefiniowanie populacji (j^o określeniu celu badania) Sporządzenie operatu losowania Wybór techniki pobierania próby Określenie liczebności próby
Zdefiniowanie populacji
• Określenie danej populacji powinno zawierać przynajmniej trzy następujące jej cechy (w statystyce nazywane cechami stałymi): rzeczową, czasową i przestrzenną.
Sporządzenie operatu losowania
• Przez operat losowania (ang. sampling frame) rozumie się wykaz (spis) wszystkich jednostek badanej populacji.
• W konkretnym badaniu operat stanowić mogą: rejestr urzędowy (osób, instytucji, spółek), książka teleadresowa lub telefoniczna, lista (np. zatrudnionych w danym przedsiębiorstwie), kompletna baza danych, mapa, itp.
Wybór techniki pobierania próby
Techniki wyboru próby
Nieprobabilistyczne probabilistyczne
(nielosowe) (losowe)
(ang. nonprobability sampling techniques) (probability sampling techniques)
Probabilistyczne (losowe) techniki wyboru próby
Losowy wybór próby to taki sposób pobierania próby, który spełnia dwa warunki:
Częściowe badania statystyczne oparte na próbie losowej nazywamy badaniem reprezentacyjnym.
Dokonuje się rozróżnienia między jednostki losowania te które podlegają losowaniu, a jednostki badania -> będące celem pomiaru (inaczej badania) np. jednostka losowania -> przedsiębiorstwo, jednostka badania -> zatrudnieni; jednostka losowania -> grupa studencka, jednostka badania -> studenci.