4065

•    Zarządzanie zapasami wyrobów gotowyclL

cel problemu: ustalenie optymalnego planu produkcji,

kryterium optymalizacji: minimalizacja kosztów działalności przedsiębiorstwa,

•    Problem szeregowania zadań.

cel problemu: właściwa organizacja produkcji, remontów, inwestycji i prac badawczo-rozwojowych. Usprawnienie organizacji polega na równoczesnym wykonywaniu możliwie jak największej liczby czynności wchodzących w skład przedsięwzięcia, kryterium optymalizacji: minimalizacja czasu realizacji przedsięwzięć przy posiadanych środkach,

•    Podejmowanie decyzji w grze z wieloma graczami.

Cel problemu: Podejmowanie decyzji w sytuacji, gdzie przyjmujemy iż decydent jest graczem mającym do czynienia z innym graczem (graczami), o odmiennych interesach. Każdy gracz może stosować różne strategie postępowania, ale żaden z nich nie wie co zrobi strona przeciwna. Problem polega na tym, żeby wybrać taką strategię, która jest najbardziej korzystna dla gracza niezależnie od tego, co zrobi przeciwnik. Gry mogą być: dwuosobowe lub wieloosobowe, o sumie zerowej lub niezerowej (konflikt całkowity lub częściowy), kooperacyjne lub niekooperacyjne.

Kryterium optymalizacji: maksymalizacja wypłaty W celu głębszego wytłumaczenia dokonam krótkiego przeglądu jednego z wyżej wymienionych problemów decyzyjnych z zastosowaniem metod Badań Operacyjnych. Jako przykład wybrałam problem mieszanki (diety):

Cel problemu: optymalny dobór składników mieszanki.

Kryterium optymalizacji: minimalizacja kosztów produkcji mieszanki (funkcja celu) Ograniczenia: zapewnienie mieszance odpowiednich właściwości.

Zmienna decyzyjna: receptura mieszanki: wartości xi.

Dane potrzebne do rozwiązania problemu:

•    A - ilość i-tego komponentu zawarta w jednostce j-tego składnika

•    B - najmniejsza dopuszczalna ilość i-tego komponentu w mieszance

•    C - cena j-tego składnika

•    X - ilość j-tego składnika, jaką należy wziąć do sporządzenia mieszanki Metody: programowanie liniowe.

Wynik: X = [xj], ilości poszczególnych składników, jakie powinny być użyte do sporządzenia mieszanki, F(X)=Z(X)=min; minimalna wartość funkcji celu - najmniejszy koszt sporządzenia mieszanki możliwy do uzyskania przy danych założeniach, analiza wrażliwości (wyniki programowania parametrycznego).

Interpretacja wyniku: optymalna receptura mieszanki, ilość otrzymanej mieszanki, koszt najtańszej mieszanki.

Jak widać na przykładzie wybór decyzji optymalnej zależy od wyznaczenia odpowiedniego kryterium, za pomocą którego można ocenić i porównać skutki podjęcia poszczególnych decyzji. Aby rozwiązać model niezbędne jest użycie takich metod jak m.in.. metoda programowania liniowego i nieliniowego, programowania dynamicznego, rachunku prawdopodobieństwa, teorii gier, statystyki matematycznej itd. W powyższym przykładzie zastosowano metodę programowania liniowego, gdyż zarówno funkcja celu jak i warunki ograniczające, które przyjmują postać równań lub nierówności, są liniowe.

Dzięki metodom stosowanym w badaniach operacyjnych osoby stojące przed problem podjęcia decyzji mogą:

•    opisać dany problem poprzez budowę modelu matematycznego,

•    rozwiązując model określić najlepszą w danych warunkach decyzję,