419

Bardzo znaczący udział w rynku kapitałowym ma sektor ubezpieczeniowy i emerytalno -rentowy. Podstawową rolą instytucji działających w tych sektorach gospodarki jest zbieranie składek w celu przyniesienia określonych korzyści w przyszłości. Są one zatem zainteresowane możliwością zagospodarowania zebranych funduszy w długich okresach, np. dwudziesto-, czy trzydziestoletnich.

Instytucje ubezpieczeniowe możemy podzielić na dwie grupy, tzn. takie, które:

a)    prowadzą ubezpieczenia majątkowe (gospodarcze),

b)    prowadzą ubezpieczenia życiowe.

Pierwsza grupa tych instytucji zbiera składkę od różnych podmiotów z tytułu prowadzonych przez siebie rodzajów ubezpieczeń majątkowych, która na ogół do kasy wpływa raz w roku. Winna ona być tak skalkulowana, aby pokrywała koszty utrzymania zakładu ubezpieczeniowego, koszty odszkodowań w całym roku i przyniosła jeszcze określony zysk. Zakład ubezpieczeniowy jest więc zazwyczaj zainteresowany jak najlepszym zagospodarowaniem swych wolnych środków finansowych w roku, albo w terminach dłuższych niż rok.

Towarzystwa ubezpieczeniowe prowadzące ubezpieczenia życiowe zbierające składki od osób fizycznych, głównie po to, by zabezpieczyć je pod względem finansowym na starość, przed ryzykiem kalectwa czy niezdolności do pracy, czy też wesprzeć rodzinę w razie śmierci ubezpieczonego. Często firmy te proponują swym klientom przeznaczenie pewnych środków w ramach zawartego ubezpieczenia na cele inwestycyjne (tzw. ubezpieczenie z funduszem inwestycyjnym).

Obok banków i instytucji ubezpieczeniowych na światowych rynkach funkcjonują fundusze emerytalne. Tworzone są w celu dodatkowego zabezpieczenia osób indywidualnych na starość, niezależnie od państwowego (bazowego) systemu ubezpieczeń społecznych. Podobnie jak w ubezpieczeniach życiowych uczestnictwo w funduszach emerytalnych opiera się na indywidualnych umowach. Zgodnie z nimi uczestnik takiego funduszu dokonuje wpłat (w niektórych przypadkach wpłaca się jednorazowo całą wymaganą kwotę), by uzyskać określone świadczenie lub całą należną sumę w uzgodnionym terminie po przejściu na emeryturę. Na ogół konto wpłat pracownika (uczestnika funduszu emerytalnego)jest również w pewnej części zasilane ze środków pracodawcy. Tak więc składki zebrane od pracowników i pracodawców stanowią ogólną pulę środków, która winna być tak inwestowana, by zagwarantować wymagane świadczenia emerytalne.

Fundusze emerytalne są niezależnymi podmiotami na rynku kapitałowym w sensie finansowym, organizacyjnym i prawnym. Niektóre z nich na świecie istnieją już kilkadziesiąt lat. Mają one więc wykształcone procedury działania, doświadczoną kadrę, sprawdzoną politykę inwestowania. Niejednokrotnie poddane są one działaniu państwowych regulacji (prawnych), zabezpieczających ich wypłacalność.

Ponieważ podstawowym celem działalności instytucji ubezpieczeniowych i funduszy emerytalnych nie jest pomnażanie pieniędzy ich klientów, tylko ich finansowe zabezpieczenie na przyszłość, to instytucje te nie mogą pozwolić sobie na zbyt agresywne lokowanie ich pieniędzy na rynku finansowym. Inwestują one na ogół w instrumenty bezpieczne z punktu widzenia ryzyka, tzn. w akcje i obligacje renomowanych firm, bądź częściej w rządowe municypalne papiery wartościowe.

Fundusze inwestycyjne

Fundusze inwestycyjne opierają się na koncepcji połączenia środków finansowych inwestorów indywidualnych w celu ich wspólnego inwestowania na rynku kapitałowym, bądź szerzej finansowym. Wspólne inwestowanie oznacza, że środki finansowe