43517

PRZYWÓDZTWO I PROCES ODDZIAŁYWANIA

Przywództwo - polega na użyciu wpływu bez sięgania po środki przymusu w kształtowaniu celów grupy lub organizacji. Jest akceptowane prze całą organizację.

Władza - to zdolność do wpływania za zachowanie innych ludzi - posiadanie autorytetu formalnego, który jest źródłem władzy.

Autorytet formalny - wynika z pełnionego stanowiska.

Autorytet nieformalny - szacunek pracowników - nie posiada jednak funkcji kierowniczej.

Aby firma dobrze działała - konieczny jest oprócz autorytetu formalnego także autorytet nieformalny, gdyż pomimo tego, iż każdy dyrektor firmy posiada władzę autorytet formalny nie zawsze może zostać przywódcą, którego popiera organizacja. Pracownik może wykonać polecenie szefa, które mieści się w zakresie jego obowiązków, lecz jeśli będzie musiał zrobić coś. co wykracza poza jego obowiązki, albo omówić lub wykona polecenie niedbale.

Siatka kierownicza - może być uznana za model przywództwa oparty na dwóch formach zachowania przywódczego „troski o ludzi" oraz „troski o produkcję".

Siatka sugeruje, Ze maksymalna troska zarówno o ludzi jak i o produkcję jest uniwersalnym . właściwym połączeniem zachowań przywódczych.

Zwolennicy zachowań przywódczych próbowali zidentyfikować stałe reakcje pomiędzy zachowaniami przywódcy i reakcjami pracownika w nadziei. Ze znajdą w ten sposób uniwersalną receptę na skuteczne przywództwo.

Ponieśli wiele porażek, potrzebne były więc inne podejścia do zrozumienia przywództwa. Należało więc stworzyć modele sytuacyjne.

Pierwszą sytuacyjną teońą przywództwa była teoria NLW opracowana przez Freda Fiedlera. NLW oznacza najmniej łubianego współpracownika Fiedler wyróżniał dwa style przywódcze: zorientowany na zadania oraz zorientowany na stosunki międzyludzkie. Teoria NLW sugeruje, iź styl przywództwa zmianie się wraz z sytuacją, która może być bardziej lub mniej korzystna. Sytuacja jest najbardziej korzystna dla przywódcy, jeśli ma on dobre stosunki z współpracownikami, zadania są ściśle określone (każdy wie d ma robić) oraz gdy ma on wysoką pozycję władczą. Sytuacja jest najmniej korzystna - analogie odwrotne. Fiedler uznaje, iż w tych krańcowych sytuacjach najlepszym wyjśdem jest nastawienie przywódcy na zadania, natomiast w sytuacjach pośrednich - najbardziej skuteczna będzie orientacja na stosunki międzyludzkie.

Teoria śtieżki do celu - to drugi model sytuacyjnego podejścia do przywództwa. Jest ona najściślej związana z nazwiskami M.EVANSA z R.HOUSE’A.

Teoria ta mówi o tym. iż główną funkcją przywódcy jest informowanie pracowników o cenionych nagrodach i wyróżnieniach i wytłumaczenie im w jaki sposób mogą oni osiągnąć te nagrody - innymi słowy - przywódca powinien wyjaśnić śdeżki prowadzące do osiągnięcia celu. Teoria ta identyfikuje cztery rodzaje zachowań przywódczych: nakazowe zachowanie, wspierające zachowanie, partycypacyjne zachowanie i zachowanie zorientowane na dokonania.

W przeciwieństwie do teorii Friendla. teoria ścieżki do celu zakłada, że przywódcy mogą zmienić swój styl zachowania, by sprostać wymaganiom konkretnej sytuacji.

Trzecim modelem jest model VROMA - VETTONA - JAGO.

Model ten koncentruje się jedynie na określeniu w jakim zakresie podwładni mają uczestniczyć w procesie przywództwa. Model ten ustala normy lub standardy włączania podwładnych do procesu podejmowania decyzji. Zgodnie z modelem VYJ najlepszym miernikiem skuteczności decyzji jest jakość decyzji i jej akceptacja przez pracowników.