Posiadanie polega na sprawowaniu rzeczywistego władztwa nad rzeczą, nie jest więc prawem, ale stanem faktycznym. Posiadanie nie jest równoznaczne własności. Posiadanie jest władaniem rzeczą dla siebie samego, we własnym interesie, czym różni się od dzierżenia, które polega na władaniu rzeczą za inną osobę. Na posiadanie składa się faktyczne władztwo oraz wola władania rzeczą.
Rodzaje posiadania:
a) Samoistne - posiadacz rzeczy włada nią jak właściciel. Nie traci posiada przez oddanie rzeczy innej osobie w posiadanie zależne;
b) Zależne - sprawowanie faktycznego władztwa nad rzeczą jako najemca, dzierżawca, użytkownik, zastawnik lub inny. Dochodzi do niego w drodze zawarcia umowy. Posiadanie zależne jest więc sprawowaniem władztwa w zakresie odpowiadającym treści innych praw podmiotowych niż własność;
c) Służebności - faktyczne korzystanie z cudzej nieruchomości. Rozmiary władztwa nad cudzą rzeczą są tutaj minimalne.
Skutki posiadania:
• Domniemania wzruszalne (mogą być obalone dowodem przeciwnym) - ciągłości posiadania, dobrej wiary oraz faktu, że posiadacz jest posiadaczem samoistnym;
• Ochrona prawna posiadania;
• Możliwość nabycia wykonywanego prawa w drodze zasiedzenia.
Posiadania nie wolno naruszać. O naruszeniu mówimy na przykład, gdy posiadaczowi zabrano rzecz ruchomą lub zajęto nieruchomość, co jest równoznaczne z utratą posiadania. W przypadku bezprawnego naruszenia posiadania przez inną osobę posiadacz może zastosować obronę konieczną (w trakcie naruszenia). Żądanie sądowej ochrony posiadania występuje w postaci tzw. powództwa posesoryjnego, które zawiera bądź to roszczenie o przywrócenie utraconego posiadania, bądź też roszczenie o zaniechanie dalszych naruszeń. Przysługuje każdemu posiadaczowi. Przeniesienie posiadania następuje przez wydanie rzeczy i przejęcie jej przez nowego posiadacza. Równoznaczne z wydaniem rzeczy jest wydanie dokumentów lub znaków legitymacyjnych, umożliwiających rozporządzanie rzeczą, np. kwitu bagażowego, konosamentu.