5889

2

J. Hinshelwood opublikował w latach 1900 i 1917 duże monografie na ten temat, co przyczyniło się do wyodrębnienia symptomologii oraz wyłonienia dysleksji rozwojowej jako jednostki hozologicznej ( hozologia - nauka zajmująca się klasyfikacją i opisem chorób).

E. Jackson (1906) prawdopodobnie jako pierwszy zaproponował dla przypadków dysleksji u dzieci określenie „rozwojowa" zaś znany londyński neurolog Macdonald Critchley upowszechnił ów termin.

Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu istnieją odkąd ludzie zaczęli mowę zapisywać. Na oznaczenie tych trudności niektórzy autorzy używali jednego terminu, np.: ślepota słowna - Morgan 1896,, legostenia - Ronschburg 1916, wrodzona dysleksja -Hinshelwood 1917, dysleksja rozwojowa - Critchley 1964.

Inni autorzy posługują się dwoma terminami, np.: dysleksja i dysgrafia ( H. Spłonek 1965), (S. Borel - Maisonny 1968).

Trzecia grupa autorów stosuje terminy : dysleksja, dysgrafia i dysortografia ( O. Kucera, Z. Matejcek, M. Bogdanowicz).

Zarówno w praktyce, jak i w wielu publikacjach używa się terminu „dysleksja" dla wszystkich łącznie. Często z określeniem „rozwojowa” wskazującym na fakt wczesnych uwarunkowań tych trudności, trwających od urodzenia a nie nabytych w późniejszym okresie życia.

Dysleksja rozwojowa nie jest chorobą, mimo, że została opisana przez lekarzy, wyodrębniona jako zespół zaburzeń o określonych objawach, przyczynach i sposobach postępowania terapeutycznego oraz została umieszczona w międzynarodowej klasyfikacji chorób. W Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych, której już dziesiąte wydanie zatwierdziła Światowa Organizacja Zdrowia w 1992 r., zaburzenia te usytuowane są w kategorii: „Specyficzne zaburzenia rozwoju umiejętności szkolnych".

Natomiast Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne w wydanym w 1994 roku Diagnostycznym i Statystycznym Podręczniku Zaburzeń Psychicznych dysleksja jest umiejscowiona w kategorii :" Zaburzenia uczenia się", razem z różnymi zaburzeniami rozwoju i zachowania rozpoznawanymi w okresie niemowlęctwa, dzieciństwa i adolescencji. Pojęcie „ specyficzne trudności w uczeniu się „ ma zakres szerszy niż dysleksja rozwojowa, oznacza bowiem trudności w uczeniu się w takich zakresach jak: czytanie (dysleksja), pisanie (dysortografia), technika pisania i kaligrafii (dysgrafia), liczenie (dyskalkulia), muzyka (dysmuzja).

Dysleksja rozwojowa ma więc węższy zakres, bo dotyczy obszaru czytania i pisania.

W literaturze światowej spotykane są różne definicje dysleksji. W 1989 roku swoją definicję opublikowało Brytyjskie Towarzystwo Dysleksji z okazji Międzynarodowego Roku Piśmiennictwa -1990.

Najnowsza definicja dysleksji została ogłoszona w 1994 roku przez Towarzystwo Dysleksji im. Ortona (USA), brzmi następująco:

„Dysleksja jest jednym z wielu różnych rodzajów trudności w uczeniu się. Jest specyficznym zaburzeniem o podłożu językowym, uwarunkowanym konstytucjonalnie. Charakteiyzuje się trudnościami w dekodowaniu pojedynczych słów, co najczęściej odzwierciedla niewystarczające zdolności przetwarzania fonologicznego. Trudności w dekodowaniu pojedynczych słów są zazwyczaj niewspółmierne do wieku życia oraz innych zdolności poznawczych i umiejętności szkolnych; trudności te nie są czynnikiem ogólnego zaburzenia rozwoju ani zaburzeń sensorycznych. Dysleksja manifestuje się różnorodnymi trudnościami