39266

Komu przysługuje bierne prawo wyborcze:

	Radny	Wójt	Sejm	Senat	Prezydent RP
Wiek	18 lat	25 lat	21 lat	30 lat	35 lat
Obywatelstwo	UE*	UE*	PL	PL	PL
Prawo		. **	Posiadający prawo wybierania	Posiadający prawo wybierania	Korzysta z pełni praw wyborczych do Sejmu

♦ - odnosi się do inkorporowanego dorobku acqui communautaire. - o to prof. nie pyta. ** - regulowane w ordynacji wyborczej (art. 7 tejże ordynacji):

1.    Prawo wybieralności (bierne prawo wyborcze) przyslugięe osobie mającej prawo wybierania do danej rady.

2.    Nie mają prawa wybieralności osoby:

1.    karane za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego;

2.    wobec których wydano prawomocny wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne w sprawie popełnienia przestępstwa umyślnego ściganego z oskarżenia publicznego.

3.    Prawa wybieralności nie ma obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim pozbawiony prawa wybieralności w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem.

Jak widać, na gruncie polskiego prawa, warunkami do korzystania z praw wyborczych są jedynie wymogi obywatelstwa i wieku. Obywatelstwo - jest wyrazem realizacji zasady suwerenności i stąd też, w związku z tym, ze prawa wyborcze są szczególną kategorią praw politycznych, przysługiwać one mogą wyłącznie obywatelom danego państwa. Wiek -przyjmuje charakter cenzusu w zakresie biernego prawa wyborczego, jednak w zakresie czynnego prawa wyborczego, wymóg ukończenia 18 lat najpóźniej w dniu wyborów nie ma charakteru cenzusowego. Z uwagi bowiem na to, iż granica wieku określona została na poziomie warunkującym uzyskanie pełnej zdolności do czynności prawnych.

Pozbawione praw wyborczych są osoby, które:

•    Prawomocnym orzeczeniem sądu zostały pozbawione praw publicznych,

•    Orzeczeniem Trybunału Stanu zostały pozbawione praw wyborczych,

•    Prawomocnym orzeczeniem sądu zostały ubezwłasnowolnione.

Istnieje jeszcze zakaz równoczesnego kandydowania do Sejmu i Senatu, który stanowi wyraz realizacji gwarancji odrębności obydwu izb. Stanowi on wyjątek od powszechności biernego prawa wyborczego.

Należy także podkreślić, iż z konstytucyjnego ujęcia zasady powszedniości prawa wyborczego wynika, że zasada powszechności wyborów powinna być rozumiana jako jedno z praw obywatelskich. Oznacza to że nie można z niej wywodzić obowiązku uczestniczenia w wyborach.

2. Zasada równości

W sensie formalnym oznacza, iż każdy wyborca dysponuje równa liczbą głosów.

W sensie materialnym oznacza, że siła głosu każdego wyborcy jest równa, co wyrażać ma się we wpływie, jaki ten głos wywiera na ostateczny wynik wyborów.

Zawiera się to w prawidłowości, że ta sama liczba wyborców w danym okręgu wyborczym wybiera taka samą liczbę przedstawicieli, jak równa liczba wyborców zamieszkujących w innym okręgu wyborczym. Materialne znaczenie równości wyborów związane jest z jej trzema praktycznymi elementami: