6279

były dla gospodarki sprzyjające (brak węgla kamiennego, niski przyrost naturalny, mała chłonność rynku wewnętrznego). Mimo pewnych oznak ożywienia na przełomie wieków, lata 1870-1914 są dla Francji okresem stagnacji gospodarczej.

Rosja: reformy aministracyjne, finansowe i wojskowe początków lat 70. pozwoliły przejść do fazy industrializacji. Duże zaangażowanie kapitałów państwowych w inwestycjach przemysłowych i kolejowych oraz opieka państwa nad rozwojem gospodarczym przez utrzymanie pretekcjonizmu celnego; rozbudowa siły militarnej.Dynamika produkcji przemysłowej po 1880r.bardzo duża, ale jej rozmiary nie dorównywały potęgom zachodnioeuropejskim. Szybko postępowały procesy monopol i zacyjne, korzystano z kapitałów zagranicznych: francuskich (przy budowie kolei), angielskich (przy wydobywaniu nafty), niemieckich i belgijskich (hutnictwo i górnictwo).

Zacofanie rolnictwa hamowało rozwój kapitalizmu.

Rzesza Niemiecka (1871-1914): zjednoczenie polityczne(1871), olbrzymia kontrybucja od Francji(kapitał inwestycyjny), ruch zakładania spółek, chłonny rynek zbytu na wsi, przyrost naturalny, protekcjonizm celny, zamówienia zbrojeniowe, badania naukowe - rozwój techniki, floty, bankowości i ubezpieczeń; nieduża emigracja do USA. Sprawna administracja, stawianie na jakość, tradycyjna, ale stwarzająca szanse oświata. Po 1873 niezwykły rozwój; przemysły nowoczesne elektrotechniczny i chemiczny także rolno-spożywczy i włókienniczy. Monopolizacja Rolnictwo opierało się na wielkiej własności rodzin junkierskich, wydajne i dobrze zaopatrzone technicznie.

USA: wielkie bogactwa naturalne(węgiel, ropa, rudy), imigranci z Europy i Azji. Postęp techniczny i zastosowanie naukowej organizacji pracy - rozwój wszystkich gałęzi przemysłu Rozwój monopoli. Po wojnie secesyjnej i zniesieniu niewolnictwa podupadła gospodarka plantacyjna na Południu - produkcja bawełny i tytoniu(obudowa po wojnie). I potęga gospodarcza świata.

Japonia (1868-1912): zaczęto stosować politykę "zamkniętych drzwi" dla cudzoziemców, Japonia żyła w izolacji, wszyscy cudzoziemcy zostali wyrzuceni, katolicyzm wykorzeniony siłą, zakazano budowy statków do podróży dalekomorskich. Ograniczone kontakty handlowe w porcie Nagasaki tylko z Holendrami. Skutek - zacofanie. Zwolennicy otwarcia Japonii na świat i modernizacja jej ustroju i gospodarki przeprowadzili w 1867r.zamach stanu - obalenie rządu. Zapowiedziano epokę "oświecenia "(Meiji). Wprowadzno nowości światowej cywilizacji. Konsekwentnie likwidowano system feudalny. W 1889r. Japonia otrzymała konstytucję, która powołała Wielkie Cesarstwo Japonii i umacniała absolutną władzę cesarską, zachowując pozory demokracji parlamentarnej. Reforma rolna, szybko rozwijał się przemysł lekki (skrajny wyzysk siły roboczej), szybko powstawały rodzime monopole. Do czasu wybuchu I W.S. Japonia była pierwszym i jedynym państwem azjatyckim, które wkroczyło na drogę przyśpieszonej industrializacji i postępu cywilizacyjnego.

I W.S. Ekonomiczne przyczyny wojny: głównie sprzeczności polityczne i ekonomiczne między głównymi mocarstwami (podłoże tych konfliktów to podział kolonialny świata po 1870r.), antagonizmy o granice (Niemcy i Francja, Niemcy i Rosja), nacjonalizm i zbrojenia („zbrojny pokój”), zamach w Sarajewie na austriackiego następcę tronu - pretekst(1882 -Trójprzymierze -Niemcy, Austro-Węgry i Włochy, 1904-Ententa - Francja, WB 1907 Trojporozumienie - Ententa + Rosja). Wojna pozycyjna wymagała dużego zaangażowania gospodarki (długotrwały charakter)-wojna materiałowa, mobilizacja na dużą skalę = wolny wzrost Blokada morska państw centralnych, wielki zasięg działań, olbrzymie zaangażowanie środków przemysłowych i ludzkich Konwersja gospodarki na potrzeby wojenne(pierwsze Niemcy) - mobilizacja gospodarki, priorytetowy przemysł zbrojeniowy, przymus pracy, trudności w rolnictwie, militaryzacja przemysłu, rekwizycje, państwowa kontrola zatrudnienia, cen i płac, zakaz strajków, system kartkowy, brak materiałów, nastroje pacyfistyczne i rewolucyjne wśród robotników, olbrzymie straty w wyniku działań wojennych. Straty wojenne: długotrwała "wojna maszynowa" przyniosła olbrzymie straty ludnościwe, szerzyły się choroby zakaźne (tyfus), olbrzymie żniwo śmierci zebrała grypa "hiszpanka", która przybrała charakter świetowej epidemii. Straty materialne dotyczyły przede wszystkim rolnictwa. Polityczne skutki wojny: system wersalski: od początku 1919r.obradowała w Paryżu konferencja pokojowa z udziałem 27 państw zwycięskich. Powołano