6340

Ocenia sił, ił rozwojowe Zaburzenie Mieszane Rozumienia i Ekspresji Mowy mołe wystłpił u około 3% dzieci szkolnych, ale prawdopodobnie występuje rzadziej, nił Zaburzenie Ekspresji Mowy. Zaburzenie to mołe sili ujawnij u dzieci poniłej 4

r. ł. Pewne objawy mołna zaobserwować u dzieci dwuletnich, ale w przypadku ciłszych zaburzeł; łagodniejsze postacie tych zaburzeł mołna rozpoznać dopiero u dzieci w wieku szkolnym.

3.ZABURZENIE FONOLOGICZNE

DSM-IV-TR,2000 s.57-58, oraz ICD-10. F80.0)

UWAGA! Amerykaćskie Towarzystwo Psychiatryczne (DSM-IV,1994 i DSM-IV-TR,2000) nazywa to zaburzenie Zaburzeniem Fonologicznym. Poprzednio nosiło ono nazv^> Rozwojowego Zaburzenia Artykulacji. Ćwiatowa Organizacja Zdrowia (ICD-10, 1998

s. 129) nazywa je Specyficznym Zaburzeniem Artykulacji. UwzglĆdnia ona rćwnieć takie nazwy, jak Rozwojowe Zaburzenie Fonologiczne, Rozwojowe Zaburzenie Artykulacji, Dyslalia, Czynnoćciowe Zaburzenie Artykulacji.

A.    Zaburzenie Fonologiczne rozpoznaje sić wćwczas, gdy poziom rozwoju umiejćtnoćci poprawnego posługiwania sił przez dziecko dłwiłkami mowy jest istotnie niłszy od poziomu odpowiedniego dla jego wieku Ćycia, oraz dialektu, ktłrym młwi, zał poziom rozwoju rozumienia i ekspresji mowy mowy jest

p rawidłowy.

B. Zaburzenie Fonologiczne w istotnym stopniu utrudnia osiłganie sukcesłw szkolnych i zawodowych, oraz porozumiewanie sił z innymi osobami.

C.    Jełli wystłpuje niepełnosprawnołł intelektualna, porałenie lub niedowład narzłdłw mowy lub zaburzenia narzłdłw zmysłłw, lub zaniedbanie Ćrodowiskowe, wćwczas Zaburzenie Fonologiczne jest wiłksze, nić powinno towarzyszyć temu zaburzeniu.

J-\'rzy rozpoznawaniu Zaburzenia Fonologicznego naleły brał pod uwagł Ćrodowisko kulturowe, w tym dialekt, oraz dwujłzycznoĆĆ. Zaburzenie to wystłpuje człciej u chłopcłw, nić u dziewczłt.

Około 2%-3% 6-7-latkłw ujawnia umiarkowanego i znacznego stopnia Zaburzenia Fonologiczne. Wiłkszy jest procent dzieci ujawniajłcych lekki stopieł zaburzeł.

U młodzieły 17-letniej człstoćł wystłpowania tego zaburzenia wynosi 0.5%.. Przekład i opracowanie: Janusz .Kostrzewski Warszawa 2003 r. Wyłłcznie do ułytku wewnłtrznego.

DYSFUNKCJE INTELEKTUALNE 1.1. GLOBALNE DYSFUNKCJE.

W piłmiennictwie polskim dołł człsto uływa sił zamiennie takich terminłw na okrełlenie niepełnosprawnołci intelektualnej (umysłowej), jak upołledzenie umysłowe, zahamowanie rozwoju intelektualnego, obniłenie poziomu intelektualnego, oraz opłnienie rozwoju intelektualnego. Niestety posfrjgujłcy sił tymi terminami nie ułwiadamiajł sobie, ił majł one rłne znaczenie, me rłwnoznaczne z niepełnosprawnołcił intelektualnł. Do niedawne na okrełlenie niepełnosprawnołci intelektualnej był uływany termin oligofrenia: dobrze, łe zanika on w Polsce. Jest bowiem to anachroniczny termin, me uływany w piłmiennictwie łwiatowym.

Warto wiedzieć, ił zahamowanie rozwoju intelektualnego polega m. tym, ił prawidłowy dotłd rozbij intelektualny zatrzymał sił w wyniku powałnej choroby. Zahamowanie to mołe był okresowe, wiłfłce sił z powałna przewlekłł chorobł, lub trwałe, błdłce skutkiem urazu młzgu lub przebycia zapalenia opon młzgowy ch/młzgu. Mołe ono był takłe sytuacyjne, uwarunkowane silnym stresem np. egzaminacyjnym.

Istotł obniłenia poziomu rozwoju sprawnołci intelektualnych jest niłsze (o jedno odchylenie standardowe), błdł istotnie niłsze (o dwa odchylenia standardowe) funkcjonowanie jednostki w wyniku choroby lub urazu młzgu w porłwnaniu z przedehorobowym poziomem. Nie zawsze termin ten oznacza upołledzenie umysłowe, bowiem poziom sprawnołci intelektualnych mołe ulec obniłeniu z wysokiego na przeciłtny. Dopiero wćwczas rozpoznamy niepełnosprawnołł intelektualnł, gdy poziom ogłlnego rozwoju intelektualnego i zachowania przystosowawczego obniły sił o dwa odchylenia standardowe w stosunku do normy. Mołe takłe wystłpił okresowe błdł trwale obniłenie ogłlnego poziomu intelektualnego. Niekiedy podczas egammłw jestełmy łwiadkami sytuacyjnego obniłenia ogłlnego poziomu funkcjonowania błdłcego skutkiem silnego stresu egzaminacyjnego.

Opłnienie ogłlnego rozwoju intelektualanego naleły rozpoznawał v4»wczas, gdy ogłlny poziom sprawnołci intelektualnych i zachowania przystosowawczego.