6363

Natomiast opóźnione dojrzewanie centralnego układu nerwowego wpływa na istnienie dysleksji rozwojowej " jako szczególnego typu niedojrzałości mózgowej". Przyczyną dysleksji jest zatem opóźnienie rozwoju poszczególnych funkcji percepcyjno- motorycznych, wpływających na proces czytania i pisania, oraz zakłócenia w zakresie współpracy tych funkcji.

Istnieje grupa psychologów i psychiatrów, która dopatruje się przyczyn trudności w czytaniu i pisaniu w przeżytym urazie psychicznym - koncepcja emocjonalna. Głosi ona, iż przyczyną trudności są zaburzenia sfeiy uczuciowej. Spowodowane są one najczęściej konfliktami i urazami psychicznymi wynikającymi z wadliwego funkcjonowania środowiska rodzinnego lub też są wynikiem przeżytych trudnych sytuacji emocjonalnych.

Współwystępowanie zaburzeń rozwoju uczuciowego z trudnościami w czytaniu i pisaniu bywa różnie interpretowane. W jednych koncepcjach to, co jest uznawane za przyczynę, bywa w innych traktowane jako objaw zaburzeń. U wielu dzieci dyslektycznych istotnie stwierdza się trudności w koncentracji uwagi, niepokój, nadpobudliwość bądź zahamowanie psychoruchowe oraz negatywne postawy uczuciowe. Ale czy jest to przyczyna dysleksji, czy jej skutek powstały w wyniku niepowodzeń szkolnych nie jest do końca ustalone.

Najnowszą koncepcją wyjaśniającą przyczynę dysleksji jest koncepcja hormonalna. W myśl tej koncepcji nadprodukcja testosteronu ( hormonu męskiego) w okresie prenatalnym zaburza funkcjonowanie systemu immunologicznego. Powoduje w ten sposób zablokowanie lewej półkuli mózgu, co w konsekwencji opóźnia rozwój mowy we wczesnym dzieciństwie oraz przyczynia się do powstawania trudności w czytaniu i pisaniu w wieku szkolnym. Zwolennicy tej teorii twierdzą, że dysleksja występuje cztery razy częściej u chłopców niż u dziewcząt.

Objawy zaburzeń funkcji słuchowej

Zaburzenia funkcji percepcyjno- motorycznych, które są przyczyną specyficznych trudności w nauce czytania i pisania mogą występować w zakresie funkcji słuchowej, wzrokowej, ruchowej lub koordynacji tych funkcji.

Dzieci z zaburzeniami korowych funkcji słuchowych bardzo dobrze słyszą poszczególne dźwięki, ale nie potrafią ich wszystkich wychwycić z potoku słów, nie potrafią prawidłowo różnicować. Dlatego nie można utożsamiać zaburzeń procesów analizy i syntezy słuchowej z niedosłuchem. Specyficzną właściwością percepcji słuchowej jest zdolność wyodrębniania, identyfikowania i różnicowania dźwięków mowy.

Dzieci z zaburzoną funkcją słuchową mają trudności w:

•    uczeniu się na pamięć wierszy i piosenek

•    rozumieniu skomplikowanych poleceń słownych

•    zapamiętywaniu i powtarzaniu trudniejszych wyrazów

•    wyodrębnianiu sylab i głosek w wyrazie

•    różnicowaniu głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych ( k-g, w-f, d-t, b-p ) np. śniek-śnieg, lef-lew, obiat-obiad, dzióp-dziób

•    poprawnej pisowni wyrazów ze zmiękczeniami np. cima-ćma, końe-konie

•    różnicowaniu pisowni i-j, np. djabeł-diabeł

•    odróżnianiu samogłosek nosowych ą, ę od zestawu głosek -on, -om, -en, -em, np. łonka-łąka, kąpas-kompas

•    czytaniu: nie potrafią dokonać syntezy głosek w wyrazie, przekręcają wyrazy, zamieniają głoski, opuszczają lub dodają głoski lub sylaby. Czytanie jest powolne,