2
5.1. Definicje czytania.
Definicja (łac. Definitio - określenie) to jasne i wyraźne określenia znaczenia danego pojęcia.1
Słownik pedagogiczny podaje następującą definicję : „czytanie, kojarzenie znaków pisma (druku) jakiegoś języka z treścią danego tekstu; czytanie może być głośne lub ciche; przy czytaniu głośnym następuje kojarzenie znaków pisma ze znakami języka dźwiękowego i odpowiednimi znaczeniami”.2
Wiele było prób zdefiniowania procesu czytania, ponieważ pojęcie „czytanie” jest rozumiane bardzo różnie przez badaczy.
„Czynność czytania można określić jako odbiór informacji przekazywanej przez nadawcę, czyli autora, w postaci tekstu pisemnego, przy czym podstawę nadawania i odbioru tej informacji jest język”.3 Pod pojęciem „czytania” rozumieć można także proces polegający na „pojmowaniu myśli wyrażonych (lub dotykowych w przypadku czytania tekstu przez niewidomych), które tworzą tekst”.4
Tinker i McCullaught5 podają następującą uogólnioną definicję procesu czytania : „Czytanie polega na rozpoznawaniu drukowanych lub pisanych symboli, służących jako bodźce do przywołania znaczeń nagromadzonych dzięki wcześniejszym doświadczeniom życiowym, i tworzeniu nowych znaczeń drogą manipulowania pojęciami, które czytelnikowi są już znane”.
Podobne stanowisko przyjmuje Mathis, który mówi, iż uczenie się czytania polega na uczeniu się rozpoznawania i identyfikowania symboli oraz na uczeniu się znaczeń tychże symboli.6
W. Okoii: Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa. Wyd. „Żak”. 1996, s.50. 47
W. Okoń : Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa. Wyd. „Żak”. 19%. s.50, 47
aG. Krasowicz : Dysleksja, a rozwój i zaburzenia mowy. „Psychologia wychowawcza” nr 1, 1993, s 25
' J. Malendowicz : O (rudnej sztuce czytania i pisania. Warszawa. Wyd. „Nasza Księgariua”. 1987. s. 10
f' Miles A. Tinker: Podstawy efektywnego czytaiua. Warszawa. PWN. 1980. s. 15 i 16
*’ Por. A. Brzezińska : Czytanie i pisanie - nowy język dziecka. Warszawa. W S i P. 1987