39336

ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego” Zasada ta naturalnie nie wyczerpuje pełnego zakresu konstytucyjnych zasad określających stanowisko państwa wobec kościołów i innych związków wyznaniowych. W stosunku do pozostałych zasad 1) równouprawnienia kościołów i związków wyzna ni owych, 2) bezstronności władz publicznych RP w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych oraz 3) kształtowania stosunków między państwem a Kościołem katolickim na podstawie umowy międzynarodowej (konkordatu) i ustawy, a między państwem i innymi kościołami w drodze ustawy uchwalanej na podstawie umów zawartych między Radą Ministrów i ich właściwymi przedstawicielami-pełni ona rolę zasady naczelnej.

Ad. 4. Zasada wolności i praw człowieka i obywatela.

Wśród katalogu zadań państwa i odpowiadających im praw jednostek na czoło wysunięte zostały cele i obowiązki państwa dotyczące swobód tradycyjnych, tj. obowiązek zapewnienia wolności tworzenia partii politycznych, związków zawodowych i innych dobrowolnych zrzeszeń obywateli, zapewnienia wolności prasy i innych środków przekazu.

Unormowanie zadań państwa w sferze kształtowania polityki społecznej po konstytucyjnym obowiązku zapewnienia praw tradycyjnych nie świadczy o drugorzędnym potraktowaniu praw społecznych, mimo świadomości, że ich realizacja nawet w postaci prawodawstwa socjalnego nie tworzy najczęściej podstawy prawnej dla konstruowania indywidualnych roszczeń.

Ad. 5. Zasada suwerenności narodu

Zasada suwerenności narodu polega na tym, że władza najwyższa w państwie (władza suwerenna) znajduje się w rękach narodu jako wspólnoty prawnej tworzonej przez wszystkich obywateli. Konstytucja RP głosi, że „ władza zwierzchnia w RP należy do Narodu. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio”

W przepisach konstytucyjnych naród jest rozumiany jako pewna fikcja personifikacyjna wobec zbiorowości obywateli, gdyż nie ma organu w państwie, który realizowałby pełnię władzy narodu jako takiego. „Naród” jest podmiotem zdolnym do działania i wyrażania się głównie przez swoicli przedstawicieli- prawo do wybierania reprezentacji jest najważniejszym stanowczym uprawnieniem narodu i wszystkich obywateli.

Ad 6. Zasada reprezentacji politycznej

Zasada ta jest ściśle związana z zasadą suwerenności. Zgodnie z art.. 4 ust 2 Konstytucji naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. W akcie wyborczym wyborcy przekazują pełnomocnictwa swoim przedstawicielom. Stąd też instytucja przedstawicielstwa związana jest z rodzajem mandatu, w jaki wyposażony jest przedstawiciel. W doktrynie wyróżnia się dwa rodzaje mandatu: związany (imperatywny) i wolny (przedstawicielski). Pierwszy ukształtował się jeszcze w okresie monarchii stanowej. Jego istota polega na tym, że pełnomocnik, który reprezentuje wyłącznie swoicli wyborców, związany jest ich instrukcjami. Wyborcy mają zaś prawo nie tylko udzielania owych instnikcji ale także do odwołania przedstawiciela przed upływem kadencji na którą został wybrany. Mandat wolny charakterystyczny jest dla ustroju demokratycznego. Jego istota jest to że z chwilą wyboru, przedstawiciel staje się reprezentantem całego społeczeństwa i nie może być wcześniej przez nieodwołany. Właśnie taki rodzaj mandatu został wybrany przez ustrojodawce konstytucji RP.

Ad. 7. Zasada podziału władz i równowagi władz.

Realizowana dziś zasada podziału władzy opiera się na założeniach teorii Monteskiusza, jednakże wymagała ona modyfikacji i dostosowania do obecnych realiów. Współcześnie