7134

2

politycznych poleceń władcy na rzecz fachowego zarządzania, oddzielonego od bezpośrednich wpływów polityki, stąd pojawiły się postulaty i praktyka tworzenia apolitycznego, fachowego korpusu urzędniczego (tzw. służby cywilnej),rozwiniętej w 20 wieku).

W pojęciu” administracja publiczna” uwidacznia się nowe spojrzenie na wewnętrzną organizację państw a .

Statyczne pojęcie państwa (państwo polityczne) określanego przez prawników niemieckich poprzez trójpodział władz go tworzących: ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą pod wpływem amerykańskiej socjologii w połowie 20 wieku zostało zastąpione przez ujęcie dynamiczne.

Dynamiczne określenie państwa zawarło w swej treści oprócz trzech władz określonych w konstytucji różne organizacje społeczeństwa ( jak samorządy, stowarzyszenia, fundacje, partie polityczne, grupy interesu).W 20 wieku nastąpiła bowiem wielka aktywizacja społeczeństwa. Była ona spowodowana powszechnym uzyskaniem praw wyborczych, co zwiększyło zainteresowanie polityką, w tym- zarządzaniem lokalnym. Szczególnie w USA powstawały stowarzyszenia, samorządy,partie polityczne, fundacje, rady parafialne, wyodrębniały się grupy interesów (lobby). Socjologowie amerykańscy Almond,Powell w połowie lat 50-tych 20 wieku utworzyli dla tego zjawiska termin activ participation. Państwo pozostawiło społeczeństwu pełną swobodę działania, z wyjątkiem określenia ram prawnych organizowania się oraz sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem obowiązującego prawa.

Państwo dynamiczne jest określane jako państwo obywatelskie. Z uwagi na szerszy zakres podmiotów wykonujących w nim czynności zarządcze określa się je jako system polityczny, składający się z różnych kategorii podmiotów działających na rzecz państwa (jego organów ) i zorganizowanych grup społeczeństwa.

Tak więc społeczeństwo polityczne, zarządzane przez wyobcowaną strukturę państwową zostało zastąpione przez społeczeństwo obywatelskie, współ partnerskie wobec organów sprawujących władzę w państwie .

Można ułożyć paralelę : statyczne państwo polityczne - społeczeństwo polityczne

dynamiczne państwo obywatelskie - społeczeństwo obywatelskie

Należy przypomnieć, iż idee podmiotow ości społeczeństw a, jego aktywnej roli w życiu państwa prezentował już niemiecki filozof Georg Hegel [18/19 w.],wskazując na potrzebę tworzenia przez społeczeństwo własnej, niezależnej od państwa organizacji.

Również doktryna kościoła rzymsko-katolickiego ( papieże: Leon XIII, Pius XII, Jan XXIII, Paweł VI, Jan Paweł II) głosiła iż jednostki, rodziny, gminy nie powinno się zastępować w realizacji zaspokajania jej potrzeb.

Tę zasadę pomocniczości państwa wobec społeczeństwa prezentowała także 19-wiecz-na koncepcja liberalizmu uznając, iż państwo ma organizować warunki życia dla działalności ludzi, a nie działać za nich ani też -przejmować za nich odpowiedzialności. Akceptowano więc wzrost roli społeczeństwa w zarządzaniu państwem.

Współczesne państwa demokratyczne powszechnie przyjmują zasadę pomocniczości państwa wobec społeczeństwa. Jest ona zawarta w traktacie z Maastricht, czy preambule Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. (weszła w życie 11 listopada) oraz w art 4 ust. 3 Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego.Stała się więc zasadą prawną w prawie między narodowym. Państwa demokratyczne przyjmują również zasadę kierowania się dobrem wspoinym, solidaryzmem, co widoczne jest w rozwiązaniach ustrojowych ,także dotyczących realizacji zadań przez związki społeczeństwa.