umowy z państwami trzecimi w ramach I filaru (współpraca gospodarcza) zawiera Wspólnota.
w ramach II filaru (Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa UE) i III filaru (Współpraca Sądownicza i Policyjna) zawierane są z państwami trzecimi umowy wielostronne.
UE nie może zawierać umów międzynarodowych, osobowość prawną posiadają państwa i organizacje międzynarodowe.
wspólnota zyskała w prawie krajowym szeroka osobowość prawną.
stając się członkiem UE państwo członkowskie przystępuje do wszystkich trzech filarów UE, nie ma innej możliwości. Przystępując do UE państwo jednocześnie przystępuje do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (umowa, która podpisały państwa Wspólnot i państwa obszaru EFTA, z wyjątkiem Szwajcarii).
Europejski Obszar Gospodarczy - obszar na którym działają 4 swobody, polityka konkurencji, nie jest on jednak cały objęty prawem wspólnotowym - jedynie w zakresie polityk gospodarczych i rynku wewnętrznego działa tu prawo unijne).
różnica pomiędzy I filarem a pozostałymi dwoma polega na tym, że I filar powstał na mocy TWE, a II i III filar powstały na mocy TUE. W ramach pierwszego filaru mamy do czynienia z prawem pierwotnym - traktatami założycielskimi - państwa w ramach I filaru przekazały część swoich kompetencji na rzecz Wspólnot, w ramach II i III filaru państwa członkowskie zacłiowały swoje kompetencje w stanowieniu prawa. W I filarze Wspólnota posiada swoje organy, które mogą podejmować decyzje i stanowić prawo - jest tu bardzo mocno posunięta współpraca - występuje ETS, organ sądowy, mogący nakazać państwu członkowskiemu wykonanie decyzji. I filar upodabnia się trochę do państwa. W II i III filarze brak jest organów, a wszelkie decyzje ustanawiane są na forum międzyrządowym.
prawo w I filarze inaczej jest stanowione niż w filarze II i III.
prawo II i III filaru ustalane na forum międzyrządowym ma charakter umów międzynarodowych i muszą zostać wprowadzone do porządku prawnego danego kraju członkowskiego zgodnie z obowiązującą w danym kraju procedurą. Prawo I filaru staje się niejako prawem obowiązującym automatycznie w danym państwie, po uzyskaniu przez nie członkostwa unijnego, nie wymaga wprowadzenia do porządku prawa krajowego.
państwo przystępujące do UE podpisuje umowę akcesyjną z każdym państwem członkowskim z osobna. Dzieje się tak, gdyż to państwa członkowskie nadały osobowość prawną wspólnotą, a traktat akcesyjny jest jednym z rodzajów prawa pierwotnego - i Wspólnota jako całość nie może zawierać umów akcesyjnych - nowa umowa akcesyjna staje się nowym traktatem prawa pierwotnego. Wszystkie państwa (nowe i stare) nadają nowy charakter rozszerzonej wspólnocie.
sprawa Costa vs. Engel:
- ETS poruszył 2 kwestię: zasadę autonomii prawa wspólnotowego i zasadę nadrzędności prawa wspólnotowego. Ustawa włoska z roku 1962 zadecydowała o znacjonalizowaniu firm energetycznych (zajmujących się produkcją i wytwarzaniem energii elektrycznej). Akcjonariusz jednej z firm i odbiorca energii odmówił płacenia rachunków za prąd -wskazywał na niezgodność ustawy z prawem wspólnotowym - ustawa ta naruszała prawo