8279

■

jeżeli chcemy utrzymać 20% stężenie ciJcru to musimy zwiększyć ciśnienie p”. czyli p">p'. Różnicę ciśnień (p” - p ) = n nazywamy ciśnieniem osmotycznym.

Ciśnienie osmotyczne opisuje równanie van Hoffa:

n = cRT

Ciśnienie osmotyczne możemy mierzyć za pomocą osmometru.

nadwyżka

osmotycznym. Ciśnienie transport

A - naczynie z wodą. B - naczyńko osmotyczne zawierające wysokość wzniesionego słupa cieczy.

Pod wpływem różnicy stężeń wody, będzie ona przepływała z A do cieczy w rurce pionowej będzie się podnosił dopóty, dopóki statyczne słuą>a cieczy nie zrównoważy ciśnienia osmotycznego. Woda porusza się swobodnie w obie strony przez błonę komórkową, cząsteczki np. białko, nie przechodzą przez błonę. Nie chcemy migracji wody do środka komórki bo zmieni się stężenie białka w Jest to osiągane poprzez większe ciśnienie p” wewnątrz komórki. Ta ciśnienia w komórce p" - p‘ + n nazywa się ciśnieniem osmotyczne zapobiega transportowi wody. czyli zahamowuje osmotyczny.

Roztwór o większym stężeniu jonów (mniejsze stężenie wody) nazywa się hipertoniczny, a roztwór o mniejszym stężeniu jonów (większe stężenie wody) nazywa się hipotoniczny.

Zahamować przechodzenie wody przez błonę możemy też w inny sposób. Wystarczy dodać do wody taką ilość dowolnej substancji, by stężenie nowego roztworu było równe stężeniu roztworu po drugiej stronie. Otrzymamy wówczas tzw. Roztwór izotoniczny. Nazwa izotoniczny oznacza, że wywiera on identyczne ciśnienie osmotyczne. Izotoniczność roztworu ma olbrzymie znaczenie przy sporządzaniu tzw. Płynów infuzyjnych, czyS takich, które podaje się pacjentowi bezpośrednio do krwioobiegu by np. uzupełnić chwilowo ubytek krwi na skutek krwotoku. Jeżeli podany płyn infuzyjny nie byłby izotoniczny z krwią spowodowałby albo hemołizę (rozerwanie krwinek przez wniknięcie do wnętrza komórki dużej ilości wody - płyn hipotoniczny) albo obkurczenie krwinek (woda z

wnętrza komórki próbowałaby rozcieńczyć płyn infuzyjny o zbyt dużym stężeniu - płyn hipertoniczny).

Jony K* przenikają z obszaru II do I ze względu na różnicę stężenia tak długo dopóki narastająca różnica potencjałów elektrycznych nie zahamuje tego procesu.

Błona

nieprzepuszczalna

dla jonów Cl

Strumień dyfuzyjny jonów K* wynikający z różnicy stężeń

trumien elektryczny jonów ychanych z obszaru gdzie się ich za dużo