8320

wyodrębnionego z budzeni państwa funduszu celowego laiada specjalizacji zwaiwi leź zasady szczegółowości - posnihije, aby budżet byl ustalony i wykonywany z podziałem szczegółowym dochodów i wydatków. Zasada ta jest spełniana poprzez wprowadzenie klasyfikacji budżetowej, zasada równowag) budżetowej ogólności . - określa konieczność¹ dostosowania ogólnej kwoty wydatków budżetowych doogóbiej kwoty dochodów. Zasadalante dopuszcza instytucji deficyht budżetowego, wynikającego z nadwyżki wydatków nad dochodami

zasada jawności ■ jawność¹ budżetu reabzowana jest przez jawność debaty sejmowej i debat budżetowych jednostek samorządu tery tonalnego podawanie do publiczne) wiadomości budżetów i sprawozdali z ich wykonania

DYSPONENCI BUDŻETU W ramach wykonywania budżetu funkcjonują dysponenci środków budżetowych obowiązuje trzystopniowy system dysponowania środkami budżetowymi głównymi dysponentami środków budżetu państwa są państwowe jednostki budżetowe posiadające w budżecie państwa odrębną część. Ij. minister, wojewoda lub iraie jednostki organizacyjne, którym Minister Finansów przyznał tprawnienia dysponenta głównego, dysponentami II stopnia są państwowe jednostki budźetossre bezpośtednioO podlegle dysponentom głównym, dysponenci III stopnia są państwowe jednostki budżetowe bezpośrecfciio podlegle dysponentom ckugiego stopnia albo dysponentom głównym, które otrzymane śr. wykorzystują bezpośrednio. bez prawa dalszego przekazywania

Przy ustanawiaiuu dysponentów obowiązuje zasada, ze dyspone. niż stopnia ustanawia dysponent wyż stopnia

W budżecie gmmy dysponentem głównym jest zarząd gminu Dysponentem trzeciego stopnia zaś w gminne jednostki budżetowe podległe zarządowi gminy W przypadku budżetu gminy nie występują dysponenci ikugiego stcptiia

NADWYŻKA jest to dodatnia różnica między dochodami publ a wydatkami publustalana dla okresu rozliczeniowe NIEDOBÓR ( deficyt) zaś stanowi ujemny wynik budżetu, tj wydatki ptritl przewyższają dochody publ Deficyt może być pokryty przychodami pochodzącymi z : ( art 64) a ) sprzedaży skarbowych papierów wartościowych na rynku krajowym i zagranicznym.

b ) kredytów zaciąganych w bankach krajowych i zagranicznych c ) pożyczek

d ) prywatyzacji majątku Skarbu Państw a ) pozostałości dodiodów z popi ze dnieli lal (nadwyżka ) REZERWY BUDŻETOWE ( art 66)

1 ogolna. 2celowe

Rezerwę ogólną w budżecie twarzy się im nieprzewidziane wydatki w wysokości nie przekraczającej 0,2 % wydatków budżetu Dysponuje nią Rada Ministrów, która może upoważnić w drodze rozporządzenia do dysponowania nią Prezesa RM i Ministra Finansów Rezerwy cdowe - tworzy się je im a ) wydatki, któie nie są szczegółowo planowane podczas opracosvy waiua budżetu.

b ) wydatki, które finansowane są ze żiódeł zagranicznych c ) gdy inne itstawy tak stanowią .

Suma tezerw z punktu a i c nie może przekroczyć 5 % wydatków budżetu Podział rezerw celowych dokonuje Minister Finansów w porozumieniu z właściwym dysponentem części budżetowych . z tym . że rezerwą im wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej dysponuje Rada Ministrów. Rezerwy celowe mogą być wykorzystane wyłącznie na cel. im jaki zostały utworzone [zmiany możne dokonać M.F. po uzyskaniu pozytywnej opinii komisji budżetowej właściwej ds budżetu

KLASYFIKACJA BI'DŻETOWA co systematyczny podział dochodów i wydatków jecbiostek seklota publicznego, stosowany obligatoryjnie w planowaniu, ewidencji i sprawozdawczości budżetowej. To prawnie określone zasady grtąiowania dochodów i wydatków budżetowych. Zasady klasyfikacji budżetowej stosowane w Polsce są jednolite dla budżetu państwa oraz budżetów gmin Celem klasyfikacji budżetowej jest określenie Ido jest ipowazniony do gromadzenia i wydatkowania środków budżetowych, oraz im co przeznaczone są wydatki i skąd pochodzą dochody budżetowe.

Klasyfikacja budżetowa jest grtąiowAiiem wg określonych kryteriów.

Kryterium podmiotowe • określa podział budżetu na poszczególne części odpowiadające aktualnej organizacji resorowej i wojewódzkiej administracji ( części).

Kryterium przedmiotowe - zakłada podział dochodów i wydatków wg źródeł pochodzenia i celu wydatkowania ( cIzmK i rozdzMły ).

Kryterium rodzajowe - pozwala określić szczegółowo na jakie zadania wydatkowano dane środki finansowe . podaje także famy dochodów budżetowych

Dochodom bud żelu państwa ( <m Ł2 I

sąm.in

•    podatki i opłaty

•    cła

•    wpłaty z zysku NBP

•    wpłaty nadwyżek środków obrotowych państwowych zakl. bu dżetowy cli

•    dochody z najmu i dzierżaw

•    dochody pobierane przez państwowe jedu budżetowe

•    opłaty od poęczeń i gwarancji udzieloiych przez Skarb Państwa

•    odsetki od środków na raclnmkarh bankowych państwowych jedn budżetowych

•    odsetki od lokal terminowych

•    odsetki od udzielonych z budzeni państwa pożyczek krajowych i zagranicznych

•    grzywny, mandaty

*    spadki. zapisy . darowizny w postaci pieniężnej im rzecz Skarbu Państwa

•    inne dochody publiczne \Y ustawie budżetowej dochody państwa ujmuje się wg wainiejsiyrh źródeł doz hodow i wg części i Mułów klasyfikacji buihelowej. Nad ich realizacją koitrolę sprawuje Mmister Finansów

wy dołkami bud żelu państwa są

wydatki środków pieniężnych przez państwo i inne związku publiczno • prawne na cele public zne Wydatki publiczne mogą być poioszoie im cele i w wysokości ustalonej w ustawie budżetowej wiimy być dokoiywane w sposób celowy i oszczędny, w sposób umożliwiający terminową realizacje zadań oraz w wysokość i terminach wynikających z wczesnej zaciągniętych zobowiązań Wydatkowania środków budżetowych dokoKtje się zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych Ggitrohiie f art. 691 można je podzielić na: a ) wydatki bieżące b ) wydatki im obsługę długu Ska Pań c ) wydatki majątkowe (inwestycje ). Wydatki budżetu p.mslwo przeznaczone są( art 63 J ;

1 im realizację zadali wykonywanych przez ogany władzy państwowej ( Sejm. Senat. Prezydent). ogany ochrany tkaniroh prawa oaz administrację rządową sądy i trybunały.

2.    subwenc je ogólne dla jednostek samorządu terytoialnego.

3.    dotacje celowe na zad z zakresu administracji rządowej i in. zad zlecoie jedn samorządu terytorialnego

4.    dofinansowanie zadań własnych jedn samorządu terytorialnego

5.    dotac je im zad zlecone określoie w różnych ustawach

6 współfinansowanie progiamów leali/owanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych

DYSCYPLINA BUDŻETOWA jest to przestrzeganie nom prawnych i planów r egu bijących gospodarkę finansową paitsiwa Jest to respektowanie przez wykonawców budzeni określonych reguł prowadzenia gospodarki budżetowej (legalności, oszczęckiości. celowości i gospodarności). Ma ona charakter osobisty . nie dotyczy jednostki tylko odpowiedzMhiość spada im daną osobę

Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest:

1.    zaniechanie ustalenia należności SP. j.s.t .a także pobranie, ustalenie lub doc hodzenie jej w wysokości niższej niż wynikając a z prawidłowego obliczenia a także dopuszczenie do jej przedawnienia bib mezgocbie z przepisami jej mnożenie.

2.    przekroczenie zakresu upoważnienia do dokoiywania wydatków ze śr. publ

3.    przekroczenie uprawnień do dokoiywania zmian w budżecie.

4.    niezgodnym z przeznaczeniem wykorzystaniu środków publicznych

5.    niezgocbiym z przeznaczeniem wykorzystaniu środków z funduszu celowego

6.    niedokoMnie pełne) i teimmo wpłaty do budżetu pizez zakład budżetowy Uh gospodarstwo pomocnicze

7.    przekroczenie zakresu upoważnienia do zaciągnięcia zobowiązania obciążającego budżet.

8.    wypłać cnie wynagrodzeń w jecbiostce sektoa fin. publ. bez jethioczesnego pobrania i odprowadzenia składek

9.    naruszenie zasad udzielania doacji z budzeni

10.    przeztMC zenie dodiodów im wydatki poioszone w jednostce

11.    dopuszczenie się zwłoki w regulowaniu zobowiązań wskutek czego powstają odsetki.

IZ naruszenie zasad hh trybu postępowania przy zamówieniach publicznych

13.    zaniechanie przeprowadzenia i rozliczenia inwe. bib dokaianie jej w sposób niezgodny ze stanem fakt

14.    wykazanie w sprawozdaniu budżetowym danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej

15.    zaniechanie przez kier. zawiadomienia rzecznika dyscypliny budżetowej o ujawnionym jej naruszeniu.

16.    zawinionej zwłoce w złożeniu pizez rzecznika d b. wniosku o ukar anie

17.    zwłoce bib zaniechanie wykonania prawomocnego orzeczenia komisji ozekającej w sprawie nantszenia dyscypliny budżetowej

Odpowiedzialność zanamszenie dyscypliny finansów publicznydi pcnosi kierownik jeibiostki lub inny przełożony jnacowiuka Poioszoia jest om zaróssno za umyślne, jak i nietimyśbte działanie lub zaniediaiie. kary za naruszenie dysc. budżetów ej Komisja orzekająca w sprawach o naniszente dyscypliny finansów publicznych wymieiza kaię wg swego uznania, w granicach przewidzianych w ustawie, bioąc pod uwagę stopień winy oaz skutek i stopień szkodliwości czynu dla ładu finansów pubL Kary:

1.    upomnienie

2.    nagana

3.    kara pieniężna

4.    zakaz pełnienia ftmkcji kier. związanych z dysponowaniem śród publ na ckies od 1 raku do 5 lal od dnia uprawomoc nienia się ozeczenia

Karę nagany i karę pieniężną wpisuje się do akt osobowy di jako ujemną ocenę kwalifikacyjną

Karę pieniężną wymierza sw w

trzymiesięcznego wynagrodzenia MdtBWluką

JEDNOSTKA BUDŻETOWA - jesl najbardziej typową famą oganizacyjną stosowaną w sektorze finansów publicznych Jednostki budżetowe pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu . a pobrane dochody

2