8710

Metoda badawcza:

EKSPERYMENT - da wykrycia prawidowota nieodzowna je* ingerenqa badacza w sama rzeczywistość polegając a na izolacji i kontroli działających czynników Jest to metoda naukowego badania określonego wycinka danej rzeczywistoia polegająca na wywoływaniu lub tyko zmion<aniu przebiegu procesu przez wprowadzenie do nich nowego czynnika i obserwacji zmian powstałych pod jego wpływem Podstawowe pojęcia dydaktyczne:

Uczenie się - proces nabywania przez uczący ste podmiot określonych wiadomości umiejętności nawyków dokonywujacych sie w toku bezpośredniego i pośredniego poznawania rzeczywistoia Przedmiotem uczenia sie jest otaczajaca nas rzeczynastoić społeczna, kufturowa. przyrodnicza, techniczna Uczenie sie jest determinowane przez cel. treSC i czynność za pomocą których uczący *e podmiot przyswaja sobie określone wiadomość, umiejętności i nawyki

wg Okonla-proces w toku którego na podstawie doświadczenia, pouczania i ćwiczenia powstaje nowe formy zachowania i działania lub ulegaja zmianom formy wcześniej nabyte Jest ona rodzajem ludzkiej działalności, który planuje okres dzieciństwa ■ mfodoid uzyskując przewagę nad innymi formami tj nad zabawa czy nad praca

Planowość-jest to I cecha świadomego zorganizowanego uczenia ae Polega na tyn. aby metoda była dyktowana wg ustalonego planu

ustalonym celom.

Aktywność-druga cecha świadomego, zorganizowanego uczenia 99 Syslomatycznosc-

Ukierunkowanie- daZenie do uzyskania założonych wcześniej wyników

Nauczanie - organizowanie i kierowanie uczeniem sie uczniów, nauczanie stanowi również proces zinstytucjonalizowanych oddziałów nauczania dydaktyczno-wychowawczych na dzieci mlodziez 1 dorosłych maiacy ogromne znaczenie zarowno dla rozwoju każdej jednostki jak i całego społeczeństwa Prawne zawsze dochodzą tutaj akcenty wychowawcze, ponieważ |est to determinowane przez cełe. treści, osobowość nauczyciela zasób wiedzy wyjściowej ucznia

Wg Okonia* planowa i systematyczna praca nauczyciela z uczniami polegająca na wywoływaniu i utrwalaniu zmian w ich wiedzy dyspozycja w postępowaniu 1 całej osobowosa pod wpływem uczenia a« i opanowania wiedzy. przezywania wartości 1 własnej działalnosa praktycznej Wg kupisłewicza- na podstawie zebranych różnych wyjaśnień wskazuje, iz .przez zasady nauczania będziemy rozumieć normy postępowania dydaktycznego, których przestrzeganie pozwała nauczycielowi zaznajamiać uczniów z podstawami usystematyzowanej wiedzy, rozwijać ich zainteresowania i zdolności poznawcze, wpajać im określone poglądy 1 przekonania oraz wdrażać do samoksztatcenta'(Cz. Kupisiewicz 2000, ł.115). Tak rozumiane zasady sIułj realizacji ogólnych celów kształcenia i obowiązują w pracy szkół różnych typów i szczebk oraz w zakresie rótnych przedmiotów nauczania.

Wg kruszewicz - Jego zdaniem, zasady nauczania .... to reguły organizowania i prezentowania wiadomości, rieco dokładniej: ogółne normy postępowania nauczyciela w czasie przygotowania i prowadzenia lekcji umożliwiające uwzględnienie jednocześnie informacji z wielu tródeli utrzymanie kierunku czynności uczenia się uuniów'(KKruszewski 1991. s.255). Zasady nauczania wedkig Kruszewskiego nie powinny być ani zbyt ogólne, ani zbyt szczegółowe.

Kształcenie - proces który zmienia nie tytko do przekazywania dzieciom me tylko wiedzy i do kształtowania >ch osobistych nawyków, lecz do rozwinięcia zainteresowań oraz zdolności poznawczych czyli do myślenia. spostrzegania uwagi, pamięci ■ wyobraźni Ponadto celem jest kształtowanie u uczniów określonych postaw, wdrożenie do samodzielnego 1 systematycznego zdobywania wiedzy. Do ndywidualnej oraz zespołowej dzułalnota poznawczej Następuję wpojenie wartoidowych zasad postępowania czyli wszechstronny intelektualny rozwój powiązany z rozwojem emocjonalnym i wolicjonalnym- odnoszącym się do woli Kształcenie jest procesem pianowym i systematycznym

-    Kształcenie Ogólne- polega na zaznajamianiu uczniów z dorobkiem kultury nagromadzonych przez ludzkość z wiedza o przyrodzie i społeczeństwie z najważniejszymi prawami rządzącymi rozwojem przyrody 1 Życia społecznego z zastosowaniem tych praw w rożnych dziedzinach źyaa jak również na kształtowaniu rzeczywistości - umiejętność poskigrwama s>e tyrn w praktyce, które powinno być indywidualnie zorganizowane pod względem przyswojenia systemu wiedzy, a nie jego mochaniczncgo odbicia.

-    Kształcenie zawodowe - proces zmierzający do przekazania uczniowi określonego zasobu wiedzy z danej specjalnośa Wynikiem jest wykształcenie, zawód na które składa ste zdobyta wiedza oraz umiejętności specjalistyczne, które dzięki swam uzdolnieniom I zainteresowaniom można rozwijać, doskonalić i utrwalać w praktyce zawodowej

-    Samokształcenie - obejmuje własny wysłek uczącego ste podmiotu me podlegających kontroli zewnętrznej i organizowany przeważna na

podstawie samodzielnie opracowanego planu.

Wg Okonia- nadawanie wykształcenia wtoku działalnosa własnej, której cele i warunki, treści i Środki ustala sam podmiot Samoustwo - (tak to określa Okoń), cz^ samodzielne uzupełnianie własnego wykształcenia w przypadku gdy nie zapewnia 90 szkoła lub inna instytucja Wychowanie - można rozumieć szeroko obejmując wszelkie oddziaływanie środowiska naturalnego 1 przyrodniczego na człowieka a wiec zarówno spontaniczne jak i okazjonalne wpływy innych ludzi i grup. ale 1 wpływy kim atu 1 przyrody Oprócz tego można je także traktować jako działalność zinstytucjonalizowaną której celem jest ukształtowanie kierunkowych cech osobowoSa tzn określonych wartoSa, przekonań, postaw i zasad postępowania Druga z tych pojec jest weZsza od poprzedniego mówi o wychowywaniu jako o procesie znacznie szerszym jak kształcenie, gdyż obejmuje rożne tereny wychowawcze 1 wszystkie sfery osobowosa wychowania, a wiec intelekt moralną, wolincjonalną. estetyczna, fizyczna

System kształcenia- system układ jest uporządkowanym zbiorem elementów oraz związków 1 zaleZnoSa miedzy nimi tworzących jakąS całość, która służy założonym celom- kształcenia - ukierunkowany przez społeczne wyznaczone cełe. dynamicznie działający zespół cełów obejmujący nauczycieli i uczniów, tresa kształcenia, społeczno moralne Środowisko I wzajemne związki miedzy tymi elementami - I jego najważniejsze składniki

•    nauczyciol©

-ich kompetencje, metody pracy i zaangażowanie

-    uczniów*, ich potrzeby, motywacjo, metody pracy

•    treSC kształcenia, jej dobór i układ oraz sposoby sprawdzenia

•    Środowisko kształcenia, a wiec Środki kształcenia i jego społeczno materialne warunki

5)    system wychowania - integruje w sobie ogoł czynników w danej instytucji wychowawczej oddziałującej na proces wychowania

6)    systemy dydaktyczne

7) szkola tradycyjna - założona przez Jana Fryderyka Herbarta, niemieckiego filozofa, pedagoga 1 psychologa, który nadal pedagogice miano nauki Herbart za główny ceł wychowania i kształcona uwaZai ukształtowanie moralnego charakteru a za prowadzące do tego główne Środki -kierowanie dziećmi, karność 1 nauczanie wychowujące Karność to był konieczny warunek wyrobienia u każdego wychowanka moralności opartym na nlnym charakterze tzn najwyższego colu nauczania - z tego wywodziła se nazwa szkoły tradycyjnej Charakteryzował ją konserwatyzm i autokratyczne stosunki nauczyaeli do uczniów, gdzie zaznaczona jest dominacja nauczyaela Surowa dyscyplina, nauczyciel steruje uczniami poprzez system karania I nagradzania, przede wszystkim najistotniejsze jest nauczania i kształcenie mrwej wychowawczeidyscyplna). wszystkie czynności ucznia kierowane sa przez nauczyaela - brak samodzielność Wszystkie osiagmeaa uczniów są klasyfikowane, uczniowie motywowani są poprzez rywakzaqe. rankng klas. szkól W szkole tradycyjnej obowiązywał podział treSa nauczania na przedmioty Nauczyciel przekazywał wiedze, podawał tylko materiał Rola nauczyaela było tylko realizowanie programu nauczania, czyli nauczyciel nauczał i kierował uczniami Natomiast uczeń miał siedzieć cicho, był na ogół pasywny tyko słuchał czytał i myślał za nauczycielem. Uczeń me decydował o doborze treści nauczania Motywacja dla uczniów są tytko stopnie

8) szkola progresywistyczna - twórca J DEWEY- amer Psycholog i pedagog opracował główne załoZema dydaktyczne tej szkoły Najpierw zaczał od reatzowaha praktyk w założonej w 1895r przez »ebie .szkoły laboratoryjnej' - czyli tej szkoły progresywistycznej Główny akcent kładł na rozwój aktywności dzieci przejawiający się w różnego rodzaju zajęciach praktycznych które miały rozwiiac wrodzone zdolnoSo i