Zagadnienia z wykładów.
1. Bezrobocie - pojecie, rodzaje.
Bezrobocie to sytuacja w której istnieje grupa pracowników zdolna do pracy oraz gotowych ją podjąć, lecz nic znajdująca możiwośri zatrudnienia Zjawisko to jest mierzone procenlem siły roboczą, która nie znajduje zadudnienia. O tym. że bezrobocie stało się kwestą społeczną świadczyła dynamika, skala i stmkura tego zjawiska, jak i jego negatywne konsekwencje odczuwane coraz silniej. Rrak pracy jest czynnikiem, który mam wpływ na zaspokajanie ważnych porzeb społecznych w różnych sterach żyda. Prowadzi leż do narastania kwestii społecznych jak: kwestia ubóstwa, edukacyjna, zdrowotna itd.
Bezrobocie jako kwestia społeczna dotyczy dużych gmp społecznych, jest odbierana przez tę grupę jako nieprawidłowe, zakłóca jej prawidłowy rozwój, wywołuje społeczny niepokój, jest źródłem napięć społecznych.
Rodzaje bezrobocia (ogólny podział):
Bezrobocie strukturalne - mówimy o nim wtedy gdy występuje niedopasowanie smkury podaży pracy i popytu na pracę ze względu na posiadane kwalifikacje, wykształcenie, zawód czy miejsce zamieszkania. Wynika ono z niedopasowania kwalifikacji pracowników do nowej technologii i braku kompetencji, ludności w dostosowaniu się do zmian systemu prodtlecyjnego. Ten rodzą bezrobocia może mięć charakter dosyć trwały, ponieważ jego kkwidacja wymaga zazwyczaj zmiany zawodu, kwallikacji czy tez miejsca zamieszkania. Bezrobocie frykcyjne związane z naturalną płynnością sly roboczej, możlwą dzięki pefiiej swobodzie zmiany miejsca pracy i wyboru stanowiska pracy. W dynamicznie rozwijającej się gospodarce często pojawiają się niedopasowania między wolnymi miejscami pracy, napływem i odpływem siły roboczej z rynku pracy oraz zmianie miejsc pracy przez pracowników. Rezultatem tych procesów jest to, że występuje pewna ficzba wolnych miejsc pracy i osób bczrobotiych. Jest to spowodowane niedostatecznie szybkim przepływem informacji między pracodawcami a pracowiikami. zatem musi upłynąć czas zanim bezrobotni znajdą czekające na nich miejsca pracy.
Bezrobocie długotrwałe (chroniczne) (rwa znacznie dłużej niż 12 miesięcy. Spowodowane jest podobnymi przyczynami co bezrobocie długookresowe.
Bezrobocie ukryte rozumiane jako bezrobocie wśród zatrudnionych. Dotyczy ludzi nic ujętych w statystykach bezrobocia, ponieważ nie rejeslmją się w urzędach pracy. Osoby te posiadają dochód, ale nie mają zawartego stosunku ubezpieczeniowego.
Bezrobocie cykliczne - powstaje na skutej spadku zagregowanego popytu w gospodarce. W czasie kiedy występuje zapotzebowam na wytwarzane produkty, nie ma problemów z miejscami pracy. Kiedy jednak zapotrzebowanie to maleje zaczynają się problemy z pracą. Producenci w celu zmniejszenia kosztów produkcji zwnlniają pracowników.
Bezrobocie z wyboru pojawia się w niektórych krajach, gdzie wysokość zasdków przyznawanych bezrobotnym jest na tyle wysoka, aby zrekompensować utratę stałego zarobku i tym samym stworzyć zachętę do pozostawania zawodowo bezczynnym.
2. Ubóstwo - miary subiektywne I obiektywne.
Bieda (ubóstwo) - to pojęcie ekonomiczne i socjologiczne opisujące brak dostatecznych środków materialnych dla zaspokojenia potrzeb jednostki, w szczególności w zakresie: jedzenia, schronienia, ubrania, transportu i podstawowych potzeb kulturalnych i społecznych. Skutkiem pozostawania w ubóstwie jest rozpad więzi rodzinnych, zaburzenie w sferze pełnienia ról społecznych a więc zaburzenie funkcjonowania rodziny. Zjawisko to niesie za sobą falę przestępczości oraz innych zachowań nieakceptowanych społecznie, np. prostytucja wśród nieletnich. Dotyka ono coraz większą ficzbę osób w Polsce i na świede, ogarniając coraz to nowe kategorie ludzi z tzw. gmp wysokiego ryzyka.
Współcześnie uznaje się ubóstwo za czynnik wad strukturalnych danych społeczności. Wśród przyczyn wywołujących to zjawisko wymienić tzeba bezrobode pełne lub częśdowe. zbyt niskie płace w stosunku do wykonywanej pracy, szybkość zmian następujących w strukturze gospodarczej przekraczająca zdolności adaptacyjne pracowników do nowych zawodów, niedoskonałość systemów podziału dochodu narodowego, niewydolność systemów szkolnictwa, niepełnosprawność, niedoskonałość systemów ubezpieczeń, rozpad tradycyjnej rodziny, a także różne lormy dyskryminacji na tynku pracy, w tym rasowej.
Ubóstwo względne rozumiemy jako naruszenie zasad sprawtcdlwośd społecznej przez istnienie nadmiernego dystansu pomiędzy poziomem życia poszczególnych grup ludności Kwestię tę możemy rozpatrywać określając ją w sposób obiektywny, gdzie ocena poziomu zaspokojenia potzeb osób badanych, jest dokonywana niezależnie od ich osobistych wartościowań, zazwyczaj przez ekspertów.
Ubóstwo subiektywne to ocena poziomu zaspokojenia potrzeb przez same badane jednostki. Powstałe na skutek czynnie ów takich jak mała bądź calcowity brak zaradności i aktywności ludzi, niskie kwalifikacje, słabe wykształcenie, niechęć do wykonywanej pracy czy uzależnienie od zasiłków i pomocy społecznej, a także różne patologie społeczne np. narkomania, alcoholizm.
PRZYCZYNY UBÓSTWA OBIEKTYWNE I SUBIEKTYWNE:
A. OBIEKTYWNE (WZGLĘDNE)
a) Bezrobocie
b) Zbyt niskie płace