100121

niezawodności za pomocą metody tolerowanych uszkodzeń lub metody bezwarunkowej żywotności.

■    Metoda tolerowanych uszkodzeń. W metodzie tej zezwala się na pojawienie pęknięcia zmęczeniowego o niewielkim rozmiarze, które nie zagraża nośności elementu i może zostać wykryte podczas inspekcji obiektu. Warunkiem stosowania tej metody jest wykonywanie regularnych kontroli konstrukcji w okresie jej eksploatacji i odpowiednich zabiegów mających na celu wykrycie i usunięcie uszkodzeń zmęczeniowych. Przy ocenie żywotności zmęczeniowej za pomocą tej metody szczegółowy program kontroli konstrukcji podczas eksploatacji powinien być podany w projekcie konstrukcji i przywołany w książce obiektu.

■    Metoda bezwarunkowej żywotności. W metodzie tej odpowiednia niezawodność konstrukcji musi być zapewniana bez regularnych kontroli w celu wykrycia pęknięć zmęczeniowych w okresie eksploatacji. Metodę tę stosuje się, gdy lokalne pęknięcie w jakiejś części może doprowadzić do zniszczenia elementu lub konstrukcji.

Niezależnie od przyjętego podejścia zarówno metoda oceny, jak i klasa konsekwencji powinny być określone w specyfikacji technicznej, stosownie do przeznaczenia obiektu i projektowanego okresu eksploatacji.

Dla wielu prostych konstrukcji, na które działa jednorodne widmo obciążenia, iloczyn X/X2Xj..,X„może być zastąpiony współczynnikiem równoważności X/vktóry pozwala „przenieść" zakres naprężenia o określonej liczbie cykli zmienności N na równoważny mu zakres naprężeń/* fl£2, o liczbie cykli zmienności 2-10⁶. Wspólczymiik taki dla widma jednorodnego i zakresu zmienności naprężeń nonnalnych wyznacza się z zależności:

gdzie m jest odpowiednim współczynnikiem nachylenia krzywej zmęczeniowej, a yrf we wzorach (ll.16yXll.19) jest współczynnikiem częściowym równoważnego zakresu zmienności naprężeń o stałej amplitudzie, którego wartość zależy od rodzaju rozpatrywanej konstrukcji i warunków jej eksploatacji. W wielu przypadkach najbardziej typowych konstrukcji (kominy, wieże lub maszty podlegające zmęczeniu) jego wartość może być przyjmowana jako yrr = 1.0.