100301

1. Stypulacja.

Stipulatio - ustne przyizrezaiig spełnienia świadczenia, ztoZóne w formie bea>óśiediuej wymiany pytania i

odpowiedzi pomiędzy wiazYcielan a dłużnikiem.

Przyjmujący przyrzeczenie to slipulator. składający przyrzeczenie - promissor. Pomiędzy tymi osobami zawiązywał się osobisty węzeł obligacyjny. Pomiędzy nimi oczywiście musiało istnieć porozumienie (consensus). Obowiązywała zasada, że: „nikt nie może przyjmować przyrzeczenia stypulacyjnego dla drugiego Stypulacji nie mogły zawierać osoby pozbawione mowy i słuchu. Składane oświadczenia woli nie mogły być przerwane żadną inną czynnością.

Istniała możliwość mnożenia osób po stronie wierzyciela jak i po stronie dłużnika. Po stronie wierzyciela byli to pełnoprawni wspołwierzyciele. a po stronic dłużnika - współdhiźnicy solidami. Ponadto po stronie wierzyciela występowali:

adstipulator - był to wierzyciel uboczny, miał prawo przyjąć świadczenie od dłużnika, mógł go dochodzić w procesie, a nawet mógł zwolnić dłużnika od zobowiązania. Nie mógł tego uczynić na własną rękę. gdyż mógł odpowiadać wobec wierzyciela głównego za szkodę. solutionis causa a (licet u s - miał tylko uprawniane do przyjęcia świadczaiia od dłużnika Po stronie dłużnika występował ponadto adpromissor jako poręczyciel za jego długi.

Forma. W prawic rzymskim istniały dwie fonii)' stypulacji:

stypulacja ustna - w prawic dawnym i klasycznym, dochodziła do skutku tylko pomiędzy osobami równocześnie obecnymi i to przez bezpośrednią wymianę ustnego pytania i odpowiedzi, do zawarcia stypulacji niebyła potrzebna ani obecność świadków, ani też sporządzane jakiejkolwiek dokumaitacji. Najstarszą fonną stypulacji była sponsio (dostępna tylko dla obywateli rzymskich) - Dań spondes? Spondeo

stypulacja poświadczona na piśmie - pod koniec republiki pojawiła się praktyka potwiadzania stypulacji na piśmie, a w okresie poklasycznym decydujące znaczaiie przypisywano dokumaitowi.

Treścią świadczenia było zazwyczaj przyizeczaiic zapłacenia określonej sumy piaiicdzy. W dalszym okresie obowiązek dłużnika mógł także polegać na dostarczam! określonej rzeczy innego rodzaju, poza piaiicdzmi (certa res). a nawet na działaniu lub zaniechaniu {faccre. non facere).

Ochrona procesowa. W związku z tym, źc ze stypulacji powstawało zobowiązanie jednostronnie zobowiązujące, to powództwa przysługiwał)- tylko wierzycielowi. Określonej sumy pieniężnej dochodziło się za pomocą condictio (albo aclio) certae creditae pccnniac. określonej rzeczy innego rodzaju - condictio (actio) ccrtae rei, do innych służyło actio ex slip ulata. Byty to powództwa „ścisłego prawa”.