100308

1. Umorzenie zobowiązań wg prawa cywilnego.

Umorzenie zobowiązania wg ius civile dokonywało się z mocy samego prawa (ipso iure) i powodowało

JtófoMiywn£JC8ZwiaBaini£w^^

Rzeczywiste wykonanie zobowiązania to solutio. przy długach pieniężnych zwane zapłatą. Jest to najbardziej naturalny sposób rozwiązania węzła obligacyjnego. Rozwiązujący skutek wywierało tylko wykonanie prawidłowe, a na to składał się cały zespół elementów, personalnych i rzeczowych (wykonawca, przyjmujący, treść, czas, miejsce). Dłużnik mógł się zwolnić zobowiązania przez zastępcze świadczenie innego rod/aiu (dalio in solutum), ale tylko za zgodą wierzyciela.

Rozwiązanie węzła obligacyjnego następowało nie tylko przez wykonanie zobowiązania, ale także przez czynności prawne pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem wyrażające zwolnienie dłużnika z zobowiązania. Do formalnych aktów zwolnienia z zobowiązania zaliczamy: acceptilalio i solutio per aes et librom. Nieformalny był contrarius consensus.

Acceptilalio - była aktem przeciwnym do stypulacji. dłużnik zapytywał wieizyciela. czy otrzymał swoją należność i po potwierdzeniu z jego strony był wolny od zobowiązania.

„Stypulacja akwiliatiska" polegała na tym. że zobowiązania z różnych tytułów istniejące pomiędzy tymi samymi osobami sprowadzono najpierw przez nowację do jednego zobowiązania stypulacyjnego. a potem umarzano jc jednym aktem akccptylacji.

Solutio per aes et librom - rzeczywisty akt “odważania" zapłaty przy zastosowaniu formalności analogicznych do mancypacji. Stosowano przy nexum.

Contrarius consensus - tutaj rozwiązanie węzła obligacyjnego następuje przez akt przeciwny do zawiązania. Zasada ta została rozciągnięta na kontrakty konsensualne. Zobowiązanie z takiego kontraktu, jeżeli jeszcze nie zostało wykonane, można było umorzyć przez zgodne porozumiaiie stron. Innym od poprzednich sposobów' umorzenia zobowiązania jest nowacja. Dotychczasowe zobowiązanie ulegało wpraw^rdzie umorzeniu, ale na jego miejsce powstawało natychmiast inne. z jakimś tylko nowym elementem Istniały pewne warunki powstania nowacji: a) musiało istnieć poprzednie zobowiązanie o jakiejkolwiek treści i o jakimkolwiek charakterze prawnym, b) nowe zobowiązanie musiało powstać zamiast dawnego, a nic obok. c) nowe zobowiązanie musiało wnosić coś nowego.

Do innych przypadków zgaśnięcia zobowiązań ipso iure zalicza się:

eon fu sio - zejście się wierzytelności i długu w jednej osobie, najczęściej przez dziedziczenie dłużnika po wierzycielu lub odwrotnie

concursus causarum lucraliiarum - ..zbieg tytułów nieodpłatnych" zachodzi wtedy, gdy ktoś otrzymał już nieodpłatnie rzecz indywidualnie oznaczoną, a ponadto ta sama rzecz należała mu się nieodpłatnie jeszcze z innego tytułu

niektóre zobowiązania gasły pr zez śmierć jednej ze stron (przy zobowiązaniach z deliktów). albo przez przypadkowe zniszczenie rzeczy ind>widualnie oznaczonej